فهرست مقالات برحسب موضوع برنامه ریزی شهری و محلی
-
دسترسی آزاد مقاله
1 - تلفیق روش تصمیم‌گیری چند معیاره AHP و GIS در ارزیابی تناسب زمین
لادن کاظمی رادشناخت و تعيين تناسب و استعداد زمين براي توسعة كالبدي و شهري از اقدامات اوليه در برنامه‌ريزي‌هاي فضايي و محيطي است. هدف از انجام پژوهش اين است كه با توجه به عوامل طبيعي، نواحي مناسب براي توسعة كالبدي در استان گیلان شناسايي و پراكنش فضايي آن‌ها مشخص گردد. تعيين تناسب زمين چکیده کاملشناخت و تعيين تناسب و استعداد زمين براي توسعة كالبدي و شهري از اقدامات اوليه در برنامه‌ريزي‌هاي فضايي و محيطي است. هدف از انجام پژوهش اين است كه با توجه به عوامل طبيعي، نواحي مناسب براي توسعة كالبدي در استان گیلان شناسايي و پراكنش فضايي آن‌ها مشخص گردد. تعيين تناسب زمين از طريق هفت معيار طبيعي مشتمل بر شیب، ارتفاع، پوشش زمین، بارش، فاصله از گسل، جنس سنگ، تناسب خاک و روش فرآيند تحليل سلسله مراتبی (AHP) در محيط سيستم اطلاعات جغرافيايي صورت پذیرفت. تناسب زمين براي توسعة كالبدي به سه طبقة زياد، متوسط و كم تقسيم شد و نقشة پهنه‌بندي آن تهيه گرديد. نتايج نشان داد كه صرف‌نظر از مناطق حفاظت شده و محدوده تالاب، حدود 62 درصد از منطقه مورد مطالعه در طبقه با تناسب زیاد قرار گرفته‌اند و با ملحوظ داشتن ساير پارامترها ميتوانند براي توسعة كالبدي مدنظر برنامه‌ريزان و سياست‌گزاران قرار گيرند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
2 - بررسی وضعیت آسایش اقلیمی سایت موزه تاریخی و باستانی بویه املش در ارتباط با گردشگری
محمدعلی رحیمی پور شیخانی نژاد فرزانه نصیری فرزانه نصیری جان آقا هادی مدبریهدف اين مقاله، شناخت توان آسايش زيست اقليمي، راحتي بافت فضاي بيرون ساختماني و گردشي منطقه در طول ماه‌هاي سال است كه به‌عنوان بخشي از يك پروژه تحقيقاتي و با هدف بهره‌برداري از سایت بویه املش و افزايش بازدهي اقتصادي به اجرا درآمده است .در این مقاله سعی شده است آسایش یا چکیده کاملهدف اين مقاله، شناخت توان آسايش زيست اقليمي، راحتي بافت فضاي بيرون ساختماني و گردشي منطقه در طول ماه‌هاي سال است كه به‌عنوان بخشي از يك پروژه تحقيقاتي و با هدف بهره‌برداري از سایت بویه املش و افزايش بازدهي اقتصادي به اجرا درآمده است .در این مقاله سعی شده است آسایش یا عدم آسایش انسان براساس مدل‌ها و شاخص‌های زیست اقلیمی از قبیل روش اوانز، بیکر (CP)، دمای موثر (ET) و روش اولگي با استفاده از اطلاعات آماری ایستگاه اسپیلی طی سال‌های 1370 تا 1390 در یک دوره 20 ساله ارزیابی شود. نتایج حاصل از این مقاله با توجه به شرايط محيطي نشان می‌دهد كه ماه‌هاي مهر و اردیبهشت، خرداد، تیر، مرداد و شهریور دارای آسایش محیطی و بهترین زمان برای ورود گردشگر به منطقه مورد مطالعه می‌باشند، و در این مواقع از سال شرایط آسایشی در این ناحیه تقریبا مهیاست. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
3 - بررسی روند تغییرات کاربری اراضی شهر ری با استفاده از داده های سنجش از دور
سارا فروتن محمود شریعت میر مسعود خیرخواه زرکش رحیم سرورشهر ری، در دهه‌هاي اخير رشد بي‌سابقه‌اي در شهرنشيني داشته که منجر به تغييرات شديدي در کاربری اراضی منطقه شده است. از این رو هدف از این مقاله بررسی تغییرات مساحت کاربری اراضی شهر ری در طی سال‌های 1367 تا 1385 با استفاده از عکس‌های هوایی و تصاویر ماهواره لندست و IRS است چکیده کاملشهر ری، در دهه‌هاي اخير رشد بي‌سابقه‌اي در شهرنشيني داشته که منجر به تغييرات شديدي در کاربری اراضی منطقه شده است. از این رو هدف از این مقاله بررسی تغییرات مساحت کاربری اراضی شهر ری در طی سال‌های 1367 تا 1385 با استفاده از عکس‌های هوایی و تصاویر ماهواره لندست و IRS است. با طبقه‌بندي نظارت شده و نظارت نشده تصاوير ماهواره‌اي نهایتاً 4 کاربری اراضی ساخته شده شهری، زمین‌های کشاورزی، فضای سبز و زمین‌های بایر استخراج شد. لایه‌هاي کاربري اراضی به صورت دو به دو مقايسه شد و میزان تغییرات کاربري اراضی استخراج شد. نتايج نشان داد که کاربری اراضي ساخته شده شهري و فضای سبز شهری به ترتیب 7/369 و 6/55 هکتار افزایش و زمین‌های کشاورزی و زمین‌های بایر به ترتیب 8/213 و 5/211 هکتار کاهش داشته‌اند. رشد مناطق مسکونی طی دوره 6 ساله 1379 تا 1385 در مجموع با 7/212 هکتار از سرعت بیشتری نسبت به دوره 12 ساله 1367 تا 1379 با 157 هکتار تغییر برخوردار بوده است. برای تعیین میزان خسارات محیط زیستی ناشی از تغییر غیراصولی کاربري‌های اراضی منطقه در دوره زمانی مورد بررسی، از ماتریس مقايسه زوجی کاربری‌ها استفاده گردید. نتایج نشان می‌دهد تبدیل زمین‌های بایر، کشاورزی و فضای سبز شهری به زمین های مسکونی با مقادیر 65/44، 44/42 و 85/14 از شدت خسارت محیط زیستی بالایی برخوردارند. تغییر کاربری به‌ویژه از بین رفتن پوشش گیاهی، تاثیر منفی بر روی سیمای سرزمین گذاشته است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
4 - واکاوی چالش های اجتماعی و فرهنگی احداث سد در مناطق روستایی متأثر؛ مطالعه موردی: سد داریان هورامان
کورش امینیمنطقهی هورامان بنا به ویژگی های فرهنگی و طبیعی حاکم به‌طور اخص در ارتباط تنگانگی با طبیعت اطراف می‌باشد. از این نظر طرح‌های توسعه تأثیرات ملموس و مشخصی را بر زندگی اجتماعی افراد برجا می گذارند. هدف اصلی پژوهش حاضر واکاوی چالش های اجتماعی فرهنگی پروژة احداث سد داریان هو چکیده کاملمنطقهی هورامان بنا به ویژگی های فرهنگی و طبیعی حاکم به‌طور اخص در ارتباط تنگانگی با طبیعت اطراف می‌باشد. از این نظر طرح‌های توسعه تأثیرات ملموس و مشخصی را بر زندگی اجتماعی افراد برجا می گذارند. هدف اصلی پژوهش حاضر واکاوی چالش های اجتماعی فرهنگی پروژة احداث سد داریان هورامان می باشد. تحقیق حاضر با روش توصیفی- پیمایشی انجام گرفت. جامعه آماری این تحقیق حوزه آبریز سیروان، از آبادی رودبار و بلبر تا سرخط نقطه صفر مرزی می باشد. با توجه به جمعیت متأثر مستقیم و غیرمستقیم 43522 نفر، حجم نمونه براساس فرمول کوکران 364 نفر برآورد شد که به روش نمونه گیری گلوله برفي انتخاب گردیدند و به پرسشنامه محقق ساخته پاسخ دادند. جهت تحلیل آماری داده ها از آزمون ناپارامتریک خی دو استفاده شد. نتایج آزمون خی دو نشان داد که احداث سد بر ابعاد فرهنگی و اجتماعی اثر معناداری دارد (P<0/05). از دیدگاه پاسخگویان احداث سد در ابعاد فرهنگی، اجتماعی چالش جدی ایجاد کرده است. با توجه به اثرپذیری ابعاد مورد‌نظر از احداث سد می توان گفت از نظر پژوهش حاضر مهمترین چالش های ایجاد شده در منطقه مورد مطالعه، تهدیدی علیه نظام های سنتی فرهنگی و اجتماعی و تا حدودی معیشتی هورامان بوده است که این امر خود منجر به ترس از دست دادن هویت، از بین رفتن همبستگی، تهدید نظام های باغداری و معماری و زبان شده است. از سوی دیگر کمرنگ شدن آداب و رسوم محلی و در نتیجه بطور غیرمستقیم کاهش سرمایه‌های اجتماعی از دیگر تبعات سوء احداث سد مذکور می باشد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
5 - بررسی نقش طرح های هادی در توسعه روستایی از منظر کالبدی با تاکید بر هویت بخشی به فضا مطالعه موردی، شهرستان رشت، استان گیلان
محمدعلی رحیمی پور شیخانی نژاد حبیب محمودی چناری سیده فاطمه امامی فرزانه نصیری جان آقااجراي طرح هادي روستایی جهت تأمین عادلانه امکانات از طریق تحول کالبدي- فیزیکی روستا، ایجاد تسهیلات اجتماعی- تولیدي، تأمین خدمات عمومی و بهبود مسکن روستاییان بوده است. اثرات اين طرح‌ها محدود به تغییراتی در بافت کالبدي بوده و در اجراي آن به عامل اقتصادي کمتر توجه شده است. چکیده کاملاجراي طرح هادي روستایی جهت تأمین عادلانه امکانات از طریق تحول کالبدي- فیزیکی روستا، ایجاد تسهیلات اجتماعی- تولیدي، تأمین خدمات عمومی و بهبود مسکن روستاییان بوده است. اثرات اين طرح‌ها محدود به تغییراتی در بافت کالبدي بوده و در اجراي آن به عامل اقتصادي کمتر توجه شده است. هدف از پژوهش حاضر بررسی نقش طرح-های هادی در تحولات توسعه کالبدی و هویت بخشی به فضای زیستی از منظر ساکنین روستایی می‌باشد. این تحقیق از نظر هدف کاربردی و از نظر رویکرد توصیفی- تحلیلی است که با نمونه ای با حجم 250 نفر از میان افراد روستاهای شهرستان رشت انجام شده است. ابزار گردآوری داده ها در این پژوهش شامل: مطالعات کتابخانه ای برای جمع آوری اطلاعات مربوط به ادبیات تحقیق و سپس پژوهش های میدانی از طریق مشاهده و پرسشنامه می‌باشد. جامعه آماری، روستاییان ساکن روستاهای شهرستان رشت هستند. در این پژوهش به منظور بررسی هویت کالبدی از روش میانه‌یابی به روش کریجینگ استفاده شده است. بعبارتی روش تجزیه و تحلیل داده ها مبتنی بر آمار فضایی می باشد. نتایج تحقیق حاکی از آن است الگوی توزیع فضایی متغیرهای هویت کالبدی در روستاهای شهرستان رشت به صورت خطی (شمالی- جنوبی) است به این معنی که روستاهای واقع در مناطق جنوب، مرکز و شمال از وضعیت مطلوب تری برخوردار می باشند به مراتب هر چه به سمت غرب و شرق کشیده می شود الگوی خطی از بین رفته به به صورت لکه هایی نمایش داده می‌شوند که از وضعیت مطلوبی برخوردار نمی باشند. پرونده مقاله