بررسی عوامل مؤثر بر زمین‌لغزش در حوزه آبخیز ساحلی بهشهر-گلوگاه با استفاده از مکسنت در استان مازندران
محورهای موضوعی : جنگلها و منابع طبیعی
1 - کارشناسی ارشد مهندسی آب-سازه های آبی، اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری استان مازندران، ساری
کلید واژه: شیب, فاصله از جاده, جک نایف, حداکثر آنتروپی, اعتبارسنجی,
چکیده مقاله :
مطالعه حاضر بررسی مهم‌ترین عوامل تأثیرگذار بر زمین‌لغزش درحوزه آبخیز ساحلی بهشهر-گلوگاه است. با پیمایش میدانی در منطقه مورد مطالعه نقاط حضور زمین‌لغزش با GPS ثبت شد، هفت عامل شیب، فاصله از جاده، فاصله از گسل، زمینشناسی، فاصله از رودخانه، متوسط بارش سالانه و تغییرات کاربری اراضی به‌عنوان مهم‌ترین عوامل تأثیرگذار به‌عنوان متغیرهای مستقل با استفاده از سیستم اطلاعات جغرافیایی (GIS) تهیه و وارد مدل شد. برای مدل‌سازی و محاسبات از مدل حداکثر آنتروپی در محیط نرم‌افزار Maxent استفاده شد. نتایج حاصل از نمودار جک نایف نشان داد که 3 عامل شیب، فاصله از جاده و زمینشناسی بیشترین اثر را بر زمین‌لغزش منطقه مورد مطالعه دارند. به‌طوری‌که با افزایش شیب (20-40 درصد) زمین‌لغزش بیشتر میشود همچنین زمین‌لغزش با فاصله از جاده رابطه عکس داشتند در عامل زمینشناسی نیز درون واحدهای PZq.d و Qra، بیشترین احتمال زمین‌لغزش وجود دارد. اعتبارسنجی مدل با استفاده سطح زیر منحنی ROC با مقدار 77/0 نشان داد که این مدل در منطقه مورد مطالعه قابل قبول است. از طرفی نتایج حاصل از طبقهبندی خطر زمین‌لغزش در منطقه مورد مطالعه نشاندهندهی پتانسیل 40 درصدی آن است. یافته‌های این مطالعه پایه و اساس مهمی را برای کمک به تصمیم‌گیران در مورد پیش‌گیری از فاجعه و کاهش آن ارائه میکند. همچنین به درک بهتر خطرات زمین‌لغزش کمک میکند، که برای توسعه اقدامات مدیریت خطر مناسب بسیار مفید است بنابراین پیشنهاد میگردد که در مناطق مختلف نیز به‌منظور شناخت مناطق پرخطر اقدام شود.
The aim of the present study is to investigate the most important factors affecting landslides in Behshahr-Galogah coastal watershed. For this purpose, by field survey in the study area, the locations of landslides were recorded with GPS. 7 factors including, distance from the road, distance from the fault, geology, distance from the river, the average of annual rainfall, and land use changes as the most important influencing factors and independent variables were prepared using Geographical Information System (GIS) and entered into the model. For modeling and calculations, the maximum entropy model was used in the Maxent software environment. The results of the Jackknife diagram showed that the three factors of slope, distance from the road and geology have the greatest effect on landslides in the study area. As, by increasing the slope (20-40 percent), landslides increase; also, landslides have an inverse relationship with the distance from the road. For the geological factor, there is the highest probability of landslides within PZq.d and Qra units. The validation of the model using the area under the ROC curve showed that this model is acceptable in the study area with a value of 0.77. On the other hand, the results of landslide risk classification in the studied area showed that 40% of the area has landslide potential. The findings of this study provide an important foundation to assist decision makers in disaster prevention and mitigation and also, it helps to better understand the dangers of landslides which is very useful for the development of risk management measures, so it is suggested to take action in different regions in order to identify high-risk areas.