بررسی تراکم و تنوع گونه‌ای پرندگان تالاب بین المللی امیرکلایه طی دوره 10 ساله (1386-1395)، بر اساس سرشماری زمستانه
محورهای موضوعی : محیط زیست جانوریهادی پورموسی شیخعلی کلایه 1 , سعید نادری 2 *
1 - دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان
2 - دانشگاه گیلان
کلید واژه: تراکم, شاخص های تنوع, پرندگان آبزی, تالاب بین المللی امیرکلایه,
چکیده مقاله :
تالاب بین المللی امیرکلایه، یکی از زیستگاه های مهم زمستان گذرانی پرندگان است. در این مطالعه، تراکم و تنوع گونه ای پرندگان (آبزی، کنارآبزی و خشکی‌زی وابسته به تالاب) در این تالاب بر اساس داده های مربوط به سرشماری نیمه زمستانه پرندگان در یک دوره آماری 10 ساله مورد مطالعه و آنالیز قرار گرفته است. در طی این دوره ده ساله، 46 گونه پرنده با تعداد کل 334776 قطعه در این تالاب به ثبت رسیده است. در بین سال های مورد مطالعه، بیشترین تعداد پرنده در سال 1387 با تعداد 72188 قطعه و کمترین تعداد پرنده در سال 1394 با تعداد 1877 قطعه، شمارش شده است. از لحاظ کیفیت و مواد غذایی، این تالاب به همراه شالیزارهای اطراف آن، پناهگاه مناسبی برای تیره‌های مرغابی سانان و یلوه سانان است که به ترتیب با درصد فراوانی 86/64 و 06/50 درصد با توجه به رژیم غذایی شان، بیشترین فراوانی را در بین تیره های شناسایی شده دارا هستند. شاخص های تنوع زیستی، مقادیر نسبتاً بالا، اما با یک روند کاهشی و شاخص یکنواختی گونه ای، روند نسبتاً ثابتی را در این بازه ده ساله در تالاب امیرکلایه نشان می دهند. با توجه به روند کاهشی شاخص های تنوع زیستی طی سال های اخیر در تالاب امیرکلایه، افزایش حفاظت اکولوژیک تالاب از طریق انجام طرح‌های مدیریتی مانند حفاظت ساختار زیستگاه، کنترل شکار غیرمجاز و نیز کنترل آلودگی ها، پیشنهاد می شود.
Amir-Kelayeh international wetland is as one of the important wintering habitats for birds. In present study, the density and diversity of bird species (waterbird, wader and terrestrial bird dependent to the wetland) has been studied in Amir-Kelayeh international wetland based on the semi-winter birds census data, over a 10-year statistical period. During this ten-year period, the total number of 334776 birds from 46 different birds species was recorded in this wetland. Among the studied years, the highest number of 72188 birds in 2008 and the lowest number of 1877 birds in 2015 have been counted. In terms of quality and food items, this wetland and it's around paddy fields is a good refuge for the Anatidae and Rallidae family that with 64.86 and 50.06 percent of frequency depending on their diet, have the most abundant among the identified family. The biodiversity indexes showed a relatively high amounts, but with a declining trend, and also the index of species evenness indicated a stable trend during this 10-year period in Amir-Kelayeh Wetland. Considering the decreasing trend of biodiversity indexes in Amir-Kelayeh wetland in recent years, increasing the wetland ecological conservation through the management plans such as habitat structure conservation, and illegal hunting and pollution control is recommended.
حسيني موسوي، سيدمسعود؛ اميني، اردشير و صبا، محمدصادق (1391). روند تغيير شاخص هاي تنوع و تراکم پرندگان آبزي و کنارآبزي زمستان گذران تالاب هاي هورالعظيم و شادگان (1385 تا 1388). فصلنامه علمی پژوهشی اكوبيولوژي تالاب، 3(12)، 69-80.
طبيعي، امید و راستي، علیرضا (1390). بررسي تنوع زيستي پرندگان آبزي و كنارآبچر زمستان گذران خور خارگي استان هرمزگان. فصلنامه علمی پژوهشی اكوبيولوژي تالاب، 3(7)، 35-65.
طبيعي، اميد و شريفي، ركسانا (1390). بررسي تنوع گونه اي پرندگان آبزي و کنارآبچر مهاجر زمستان گذران منطقه حفاظت شده حله در استان بوشهر. فصلنامه علمی پژوهشی اكوبيولوژي تالاب، 3(9)، 71-83.
عاشوري، عباس و وارسته مرادي، حسين (1393). بررسي تنوع گونه اي پرندگان آبزي و کنارآبزي مهاجر زمستان گذران در تالاب بين المللي انزلي. فصلنامه علمی پژوهشی اكوبيولوژي تالاب، 2(6)، 55-66.
گل شاهي، امين؛ همامي، محمدرضا و خليلي¬پور، اولياقلي (1388). بررسي تنوع گونه اي پرندگان آبزي و كنارآبزي زمستان گذران در تالاب¬هاي آلاگل، آلماگل، آجي گل و گميشان. مجله علمی تخصصی تالاب، 1(1)، 18-32.
منصوری، جمشید (1379). راهنمای صحرایی پرندگان ایران. تهران: نشر ذهن¬آور دانشگاه تهران. ص. 491-498.
Ahmadpour, M., Karimi, M. H. S., Ghasempouri, S. M., Ahmadpour, M., & Yaghobzadeh, Y. (2011). A three years study of the diversity and density of waterfowl and waders in Sorkhrud International Wetland (October 2007 March 2010). Scientific Research and Essays, 6(30), 6317-6324.
Amat, J. A., & Green, A. J. (2010). Waterbirds as bioindicators of environmental conditions. In Conservation monitoring in freshwater habitats (pp. 45-52). Springer, Dordrecht.
Baldassarre, G.A., Bolen, E.G., (1994). Waterfowl ecology and management. John Willey & Sons. Inc. New York, USA. 567 p.
Baqerzadeh Karimi, M., Rouhani Rankouhi, M., (2007). Guide to Iranian Wetlands Registered in the Ramsar Convention, Roseno Publications, First Edition, pp. 33-38.
Chattoraj, S., Dey, S. R., Ambiya, G., & Bhattacharya, S. (2016). Vertebrate Biodiversity in and Around Ahiran: An Important Wetland of Murshidabad, West Bengal, India. Indian Journal of Biology, 3(1), 57-66.
Chowdhury, M., & Nandi, B. (2014). Avifauna in five wetlands of Diara and Barind region in Maldah District of West Bengal, India. Journal of Threatened Taxa, 6(4), 5660-5666.
Clifford, H.T., Stephenson, W., (1975). An introduction to numerical classification. Academic Press, London, England.
Dale, M. R., & Thomas, A. G. (1987). The structure of weed communities in Saskatchewan fields. Weed Science, 348-355.
Dwivedi, U., Singh, R.K., (2017). Biodiversity of migratory birds in Khutaghat, Ratanpur dist. Bilaspur (CG).
Faaborg, J., Holmes, R. T., Anders, A. D., Bildstein, K. L., Dugger, K. M., Gauthreaux Jr, S. A., ... & Warnock, N. (2010). Conserving migratory land birds in the New World: Do we know enough?. Ecological applications, 20(2), 398-418.
Fagorite, V. I., Odundun, O. A., Iwueke, L. E., Nwaigbo, U. N., & Okeke, O. C. (2019). Wetlands; A review of their classification, significance and management for sustainable development. Wetlands, 5(3), 24-38.
Fox, A. D., & Bell, M. C. (1994). Breeding bird communities and environmental variable correlates of Scottish peatland wetlands. In Aquatic birds in the trophic web of lakes (pp. 297-307). Springer, Dordrecht.
Goss-Custard, J. D., Jones, R. E., & Newbery, P. E. (1977). The ecology of the Wash. I. Distribution and diet of wading birds (Charadrii). Journal of Applied Ecology, 681-700.
Keddy, P.A., (2010). Wetland ecology: principles and conservation (2nd ed.). New York: Cambridge University Press. ISBN 978-0521519403.
Mitra, S., Wassmann, R., & Vlek, P. L. (2003). Global inventory of wetlands and their role in the carbon cycle (No. 1546-2016-132267).
Mohanta, R., Behera, S. K., Mishra, S. S., Sethy, J., Swain, K. K., & Sahu, A. K. (2017). Status, distribution, habitat type of threatened bird diversity, potential eco-tourism site and conservation strategy for wetland in Tamapara Lake Southern Odisha. India. Spring, 6(7), 14-21.
Ntiamoa‐Baidu, Y. A. A., Piersma, T., Wiersma, P., Poot, M., Battley, P., & Gordon, C. (1998). Water depth selection, daily feeding routines and diets of waterbirds in coastal lagoons in Ghana. Ibis, 140(1), 89-103.
Patten, M. A., McCaskie, G., & Unitt, P. (2003). Birds of the Salton Sea: status, biogeography, and ecology. Univ of California Press.
Quan, R. C., Wen, X., & Yang, X. (2002). Effects of human activities on migratory waterbirds at Lashihai Lake, China. Biological Conservation, 108(3), 273-279.
Shannon, C. E., & Weaver, W. (1949). The mathematical theory of communication. Univ. Ill. Press. Urbana, 20. Illinois: University of Illinois Press. pp144.
Simpson, E. H. (1949). Measurement of diversity. nature, 163(4148), 688-688.
Skorping, A. (1996). Why should marine and coastal bird ecologists bother about parasites. Bulletin of the Scandinavian Society for Parasitology, 6(2), 98-102.
Vickery, J. A., Feber, R. E., & Fuller, R. J. (2009). Arable field margins managed for biodiversity conservation: a review of food resource provision for farmland birds. Agriculture, ecosystems & environment, 133(1-2), 1-13.