واکاوی عوامل مؤثر بر توسعه تقاضای گردشگری مبتنی بر اکوتوریسم در مناطق روستایی گیلان
محورهای موضوعی : اکوتوریسمفرهاد جوان 1 * , نازنین نعیم آبادی 2
1 - دکتری گروه جغرافیای انسانی، دانشگاه خوارزمی، تهران، ایران
2 - دکتری گروه جغرافیای انسانی، دانشگاه خوارزمی، تهران، ایران
کلید واژه: توسعه, تقاضای گردشگری, اکوتوریسم, مناطق روستایی, گیلان,
چکیده مقاله :
صنعت گردشگری مبتنی بر اکوتوریسم یکی از پربازده ترین صنایع در کشور های مختلف بوده و نقش بسیار مهم در رشد و توسعه اقتصادی و ایجاد اشتغال ایفا می کند. بنابراین، شناسایی عوامل موثر مقاصد گردشگری مبتنی بر اکوتوریسم در جذب گردشگر اهمیت فراوانی در رشد و توسعه این صنعت در کشور ایران و روستا های آن ایفا می کند. در این راستا، مطالعه حاضر به بررسی واکاوی عوامل موثر بر توسعه تقاضای گردشگری مبتنی بر اکوتوریسم در مناطق روستایی گیلان پرداخته شده است. روش تحقیق تحلیلی و هدف پژوهش نیز کاربردی می باشد، به منظور تجزیه و تحلیل اطلاعات از نرم افزار SPSS و مدل FARAS استفاده شد. نتایج مدل تحلیل اکتشافی نشان داد، در عامل کالبدی، زیرمعیار (وجود چشم اندازهای زیبا و منحصر به فرد ) بیشترین درصد اثر و معیار (مناسب بودن تجهیزات تفریحی و ورزشی) کمترین میزان اثر را داشته، در عامل اقتصادی، زیرمعیار (ارزان بودن سفر به روستاهای گیلان) بیشترین میزان تاثیر و و زیر معیار (قیمت مناسب اقامتگاههای رفاهی و سوییت های گردشگری) کمترین میزان تاثیر را داشته، در نهایت عامل اجتماعی، زیرمعیار (جذابیت سبک زندگی خاص مردم روستای گیلان برای گردشگران) بیشترین میزان تاثیر و زیرمعیار (سطح آگاهی و آموزش ساکنین روستا نسبت به گردشگران) کمترین میزان تاثیر را در توسعه تقاضای اکوتوریسم در مناطق روستایی گیلان می باشد. در ادامه نیز نتایج مدل آراس خاکستری نشان داد، به ترتیب بعد کالبدی با مقدار وزن (590/0)، بعد اجتماعی و فرهنگی با مقدار وزن (542/0)، بعد اقتصادی با مقدار وزن (389/0)، بالاترین و پایین ترین رتبه ها را به خود اختصاص داده اند.
The present study investigates the factors affecting the development of tourism demand based on ecotourism in rural areas of Gilan. The research method is analytical and the purpose of the research is practical. In order to analyze the data, SPSS software and FARAS model were used. The results of the exploratory analysis model showed that in the physical factor, the sub-criterion (existence of beautiful and unique landscapes) had the highest percentage of effect and the criterion (suitability of recreational and sports equipment) had the least effect, in the economic factor, the sub-criterion (cheapness) Travel to the villages of Gilan) the most impact and and sub-criteria (reasonable prices of welfare accommodations and tourist suites) have the least impact, finally the social factor, sub-criteria (attractive lifestyle of the people of Gilan village for tourists) the most impact and Sub-criteria (level of awareness and education of rural residents towards tourists) has the least impact on the development of ecotourism demand in rural areas of Gilan. The results of the gray Aras model showed that the physical dimension with weight (0.590), the social and cultural dimension with weight (0.542), the economic dimension with weight (0.389), the highest and the lowest, respectively. They have the highest rankings.
آق ارکاکلی، آنامحمد. یحیی¬زاده فر، محمود. گندم¬فشان، دیانا. اسمعیل¬خان به بین، ناهید. 1398. مطالعه عوامل موثر بر تقاضای گردشگری داخلی در استان گلستان. برنامه¬ریزی و توسعه گردشگری. دوره 8. شماره 3.
امینیان و همکاران. 1391. بررسی فرصتها و چالشهاي توسعه پایدار اکوتوریسم ایران، دومین همایش ملی راهکارهاي توسعه اقتصادي با محوریت برنامه¬ریزي منطقهاي، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه آزاد اسلامی سنندج.
ایرانی هریس، صیاد. شریعت پناهی، مجید ولی. رحمانی، بیژن. 1398. شناسایی و اولویت¬بندی عوامل و مقوله¬های موثر بر تقاضای گردشگران خارجی (مطالعه موردی: شهر تبریز). فصلنامه جغرافیایی سرزمین، سال 16. شماره 61.
پاپلی يزدی، محمد حسين و مهدی سقايی، 1386، گردشگری (ماهيت و مفاهيم)، انتشارات سمت، تهران، چاپ دوم.
جانی،سیاوش و دنیابین، فهیمه. 1396. بررسی عوامل موثر بر تعداد و طول اقامت گردشگران ملی:مطالعه بین استانی،مجله ی برنامه ریزی و توسعه گردشگری،سال ششم،شماره 22،پاییز 96،30-53
حسین زاده دلیر، کریم.، پورمحمدی، محمدرضا، مدادی، صمد.1391. ارزیابی پراکنش فضاهای گردشگری تاریخی- فرهنگی و خدمات جانبی آن در شهر تبریز، جغرافیا و برنامه ریزی، شماره 41 ،صص 94-67.
دائی کریم¬زاده، سعید. قبادی، سارا. فرودستان، نسیم. 1392. عوامل موثر بر تقاضای گردشگری بین¬المللی ایران: رهیافت خود توضیح با وقفه¬های گسترده (ARDL). فصلنامه علمی و پژوهشی مطالعات مدیریت گردشگری. سال 8. شماره 23. صص 131-154.
رضوانی، محمدرضا. مرادی، مهرنوش. 1391. امکان سنجی توسعه گردشگری با رویکرد سیستمی در روستا¬های حاشیه کویر میقان اراک. فصلنامه اقتصاد فضا و توسعه روستایی، سال یکم. شماره 2. پیاپی 1. صص15-40.
زاهدی، محمد. اکبری، نعمت الله. عمادزاده، مصطفی. خوش اخلاق، رحمان. رنجبریان، بهرام. 1397. شناسایی مولفه¬های موثر در تقاضا برای سفر به مقاصد گردشگری فرهنگی تاریخی (نمونه پژوهی: اصفهان). اقتصاد شهری، دوره 3. شماره 1. صص 37-42.
مروت، حبیب. سالم، علی¬اصغر. خادم نعمت¬اللهی، محبوبه. 1397. شناسایی عوامل موثر بر تقاضای گردشگری خارجی، فصلنامه پژوهشنامه اقتصادی. سال 18. شماره 69. صص 275-306.
یعقوبی منظری، پریسا. آقامیری، سید امیر. 1397. بررسی پیوند¬های پسین و پیشین صنعت هتل¬داری برای افزایش تولید و اشتغال در ایران. فصلنامه گردشگری و توسعه، سال 7. شماره 4. صص 37-18.
Bunruamkaew, KH.; Murayama, Y. ( 2011) Site Sustainability Evaluation for Ecotourism Using GIS and AHP: A Case Study of Surat Thani Province, Thailand, Procedia Social and Behavioral Sciences, 21, P. 269 – 278
Chen, C., Phou, S., (2013), a closer look at destination: Image, Personality, Relationship and Loyalty, Tourism Management, 36(2), pp. 269-278.
Carlos Leitao, Nuno, (2015), “Portuguese Tourism Demand: A Dynamic Panal Data Analysis”, International Journal of Economics and Financial Issues, 5(3), 673-677.
Cater, E. (2000). Ecotourism in the third world; Problems and prospect for sustainability, Tourism Management.
Fennell, D. A. (2006). Introduction Ecotourism, Translated by Jafar Oladi Ghadikolaei. Babolsar: Mazandaran University Press.on
Kuralbayev, A., and ibid. (2017). “Econometrical Analysis of the Demand for Entrance Tourism in Kazakhstan”. International Journal of Economics and Financial Issues, 7(1), 262-268.
Mcintosh,Robert.W,goeldner,Charles Rand R itchie.,R. Brent.(19950. Tourism, Principles, practices, philosophies, United states of America: JOHN wiley & sons,Inc.
Middleton, V., Clarke, J., (2001), marketing in travel and tourism, Third edition.
Seba, JA. (2012) Ecotourism and Sustainable Tourism: New Perspectives and Studies, Apple Academic. Press, Inc. International Standard Book, Number 13: 978.
Sireeranhan, and ibid. (2017). “Modeling the inbound tourism demand in Sri Lanka”, Economics and business statistics, Griffith Business School. Griffith University
Stefanica, M., &Valvian.Gomez. M. 2010. Development, Studies and Scientific Researches-Econimic Edition.15.pp480-486.
Sookmark, S. (2011). An Analysis of International Tourism Demand in Thailand. School of Development Economics, National Institute of Development Administration.