فهرست مقالات برحسب موضوع سنجش از دور و جغرافیای زیستی
-
دسترسی آزاد مقاله
1 - کاربرد روشFuzzy AHP در پهنه‌بندی خطر زمین لغزش در محیط GIS مطالعه موردی: حوضه آبخیز امامزاده ابراهیم
مریم حقیقی خمامیزمین لغزش یکی از پدیده های زمین شناسی است که هر ساله باعث ایجاد خسارتهای جانی و مالی فراوانی در سطح کشور می‌شود. از آن‌جا که مجموعه‌اي از عوامل طبيعي و انساني به وقوع خسارت هاي زياد ناشي از زمین لغزش دامن زده، این پدیده به‌عنوان عاملی محدود کننده در سیاست‌های توسعه اراض چکیده کاملزمین لغزش یکی از پدیده های زمین شناسی است که هر ساله باعث ایجاد خسارتهای جانی و مالی فراوانی در سطح کشور می‌شود. از آن‌جا که مجموعه‌اي از عوامل طبيعي و انساني به وقوع خسارت هاي زياد ناشي از زمین لغزش دامن زده، این پدیده به‌عنوان عاملی محدود کننده در سیاست‌های توسعه اراضی محسوب می‌شود. يكي از راهكارهاي مهم براي كاهش خسارتهاي ناشي از وقوع زمين لغزش‌ها، دوري جستن از اين مناطق است. بدين منظور لازم است تا نقشه پهنه بندي خطر زمين لغزش نسبتاً دقيقي از بين روشهاي موجود براي اين مناطق تهيه گردد. بدین سبب این تحقيق بر آن است تا به منظور تعیین مناطق دارای پتانسیل لغزش بالاتر و بررسی میزان تاثیر عوامل مختلف در محیط GIS، از روش‌های جدید استفاده گردد. بدین منظور ابتدا پارامترهای موثر با مطالعات صحرایی و بررسی مطالعات صورت گرفته در این زمینه انتخاب گردید و لایه‌های مربوط به هر کدام در محیط 1GIS و با استفاده از نرم‌افزار ArcGIS 10,2 تهیه شد. این لایه‌ها شامل اطلاعات مربوط به سنگشناسی، شیب، جهت شیب دامنه، کاربری اراضی، شبکه راهها، فاصله از گسل، ارتفاع منطقه و شبکه آبراهه‌های حوضه آبخیز امامزاده ابراهیم در استان گیلان میباشد. ابتدا استاندارد‌سازی لایه‌ها با استفاده از Fuzzy logic صورت گرفت سپس با استفاده از تحلیل سلسله مراتبی2AHP این عوامل به‌صورت زوجی مقایسه و وزن هر یک از عوامل که مبین میزان تاثیر آن‌ها است، محاسبه و درنهایت نقشه پهنه‌بندی خطر زمین لغزش با حساسیت‌های مختلف تهیه شد. عامل شیب با ضریب 308/0 و سنگشناسی با ضریب 231/0 در وقوع زمین لغزش بالاترین تاثیر را داشته و باید با تاکید بیشتری جهت برنامه‌ریزی مدیران و سیاست‌گذاری‌های توسعه در حوضه مدنظر قرار گیرند. همچنین 39% از مساحت حوضه دارای حساسیت کم و 2% دارای حساسیت بسیار بالا نسبت به وقوع خطر زمین لغزش میباشد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
2 - مطالعه ی تغییرات کاربری اراضی به کمک سامانه اطلاعات جغرافیایی و تکنیک‌های سنجش از دور
مهرداد خان‌محمدی مریم حقیقی خمامی محمد پناهنده مهسا عبدلی لاکتاسرائیبدون تردید مناطق حفاظت شده، پارک های ملی و به‌طور کلی زیستگاه‌های زیست کره، میراث‌های با ارزش طبیعی هر کشور محسوب می‌شوند. از این‌رو اطلاع از تغییرات آن‌ها نقش اساسی در کیفیت مدیریت این مناطق دارد. سنجش از دور از جمله تکنولوژی‌های برتر و کارآمد در مدیریت منابع و بررسی ت چکیده کاملبدون تردید مناطق حفاظت شده، پارک های ملی و به‌طور کلی زیستگاه‌های زیست کره، میراث‌های با ارزش طبیعی هر کشور محسوب می‌شوند. از این‌رو اطلاع از تغییرات آن‌ها نقش اساسی در کیفیت مدیریت این مناطق دارد. سنجش از دور از جمله تکنولوژی‌های برتر و کارآمد در مدیریت منابع و بررسی تغییرات زیست محیطی است. هدف از انجام این تحقیق آشکارسازی تغییرات کاربری/پوشش اراضی پارک ملی بوجاق استان گیلان در طی سال‌های 2000 تا 2017 میباشد. بدین منظور تصاویر سنجنده +ETM ماهواره لندست 7 در سال 2000 و سنجنده OLI ماهواره لندست 8 در سال 2017 اخد گردید. بعد از اعمال پیش پردازش‌های لازم روی تصاویر، نقاط تعلیمی برای هر یک از طبقات کاربری به تعداد کافی و با پردازش مناسب انتخاب شد و با بهره‌گیری از روش طبقهبندی نظارت شده با الگوریتم حداکثر احتمال نقشه کاربری/پوشش اراضی منطقه تهیه شد. با استفاده از آزمون صحت کلی و آماره کاپا صحت نقشه‌های تولیدی با قابلیت متوسط تعیین گردید. نتایج تحقیق نشان داد مساحت بخش دریایی، پوشش علفی و پیکره آبی کاهش داشته‌اند و مساحت کاربری‌های کشاورزی، باتلاقی، انسان ساخت، درختی و بدون پوشش افزایش یافته‌اند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
3 - برآورد سطح زیرکشت گندم دیم با استفاده از تصاویر ماهواره ای سنتينل2 (مطالعه موردی: منطقه سجاسرود شهرستان خدابنده استان زنجان)
سید احمد موسوی نادیا عباس زاده طهرانی میلاد جانعلی پوركشت و توليد محصول گندم همواره پاسخگوي نيازهاي تغذيه اي بخش عظيمي از مردم جهان بوده است، لذا در ايران و جهان ازجمله محصولات کشاورزی استراتژيك محسوب می‌شود. در اختیار داشتن آمار و اطلاعات مناسب از سرزمين هاي تحت كشت گندم و برآورد ميزان دقيق توليد آن‌ها در يك سال زراعي، به چکیده کاملكشت و توليد محصول گندم همواره پاسخگوي نيازهاي تغذيه اي بخش عظيمي از مردم جهان بوده است، لذا در ايران و جهان ازجمله محصولات کشاورزی استراتژيك محسوب می‌شود. در اختیار داشتن آمار و اطلاعات مناسب از سرزمين هاي تحت كشت گندم و برآورد ميزان دقيق توليد آن‌ها در يك سال زراعي، به برنامه ريزان بخش كشاورزي و صنعت جهت مدیریت هرچه مؤثرتر تولید و مصرف محصول مذکور، كمك شاياني مي نمايد. یکی از ابزارهایی که در کمترین زمان و با هزینه پایین و دقت مناسب می‌تواند سطح زیر کشت گندم را محاسبه نماید علم و فناوری سنجش‌ازدور‌است. در تحقیق حاضر، با استفاده از کلاسه‌بندی نظارت‌شده تصاویر چند زمانه سنجنده سنتينل 2، سطح زیر کشت گندم و میزان تولید آن در دهستان سجاسرود از توابع شهرستان خدابنده استان زنجان برای سال زراعی 96-97 برآورده شده است. طبقهبندی نظارت‌شده با دقت کلی80% و ضریب کاپای 8/0 نتایج قابل‌قبول و مناسبی برای شناسایی و تفکیک گندم از سایر محصولات كشاورزي را ارائه مي دهد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
4 - بررسی تخریب کاربری اراضی جنگلی در اثر احداث سد با استفاده از پردازش تصاویر ماهواره‌ای
ماندانا عزیزی محمد پناهندهشناسایی کاربری ها و تغییرات کاربری اراضی جهت بررسی و پایش مناطق حساس به منظور طرح ریزی و مدیریت پایدار سرزمین امری ضروری می باشد. هدف اصلی از این مطالعه بررسی تغییرات کاربری اراضی ناشی از احداث سد شفارود در عرصه جنگل های هیرکانی شمال کشور طی یک دوره 17 ساله با استفاده ا چکیده کاملشناسایی کاربری ها و تغییرات کاربری اراضی جهت بررسی و پایش مناطق حساس به منظور طرح ریزی و مدیریت پایدار سرزمین امری ضروری می باشد. هدف اصلی از این مطالعه بررسی تغییرات کاربری اراضی ناشی از احداث سد شفارود در عرصه جنگل های هیرکانی شمال کشور طی یک دوره 17 ساله با استفاده از تصاویر ماهواره لندست می باشد. براي این کار 3 تصویر ماهواره اي متعلق به سال هاي 2013،2000 و2017 استفاده شد و تصحیح‌هاي (هندسی و اتمسفري) بر روي تصاویر اعمال و با روش طبقه‌بندي حداکثر احتمال نقشه کاربري اراضی منطقه برای هر مقطع تهیه شد که به ترتیب داراي صحت کاربري و ضریب کاپاي بالاتر از 86% و 83/0 بودند. روش مقایسه پس از طبقه بندی برای پایش تغییرات کاربری اراضی مورد استفاده قرار گرفت. نتایج نشان داد بیش ترین پوشش اراضی حوزه شفارود در هر سه سال متعلق به طبقه جنگل و در رتبه بعدی طبقه مرتع می باشد. نتایج تحقیق کاهش مستمر کلاس جنگل از 63.05 درصد در مقطع نخست به ترتیب به مقادیر 57.27 و 57.22 برای سال‌های 2013 و 2017 کاهش یافته است که شواهد تأیید کننده این موضوع افزایش مستمر کلاس هاس صخره (8.15-9.10-10.45) و بدون پوشش (3.5- 4.47-5.08 درصد) می باشد. چالش های محیط-زیستی ساخت سد مورد بررسی تأکیدی دیگر بر اهمیت انجام مطالعات تخصصی مبتنی بر دانش اکولوژی و ارتقای نوع نگرش تصمیم گیران به جنگل به عنوان یک زیستگاه پیچیده و شکل گرفته در مقیاس زمانی طولانی‌مدت می باشد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
5 - مقایسه روش های طبقه بندی ماشین بردار پشتیبان و شبکه عصبی مصنوعی در تهیه ی نقشه کاربری اراضی (مطالعه موردی: پارک ملی بوجاق)
مهسا عبدلی لاکتاسرائی مریم حقیقی خمامیپارک های ملی و پناهگاه های حیات‌وحش از مهم ترین سرمایه های اکولوژیکی به شمار می روند. ازاین‌رو اطلاع از تغییرات کمی و کیفی کاربری اراضی آن ها نقش اساسی در کیفیت مدیریت این مناطق دارد. الگوریتم های متنوعی برای طبقه بندی تصاویر ماهواره ای در سنجش‌ازدور توسعه‌یافته‌اند، ان چکیده کاملپارک های ملی و پناهگاه های حیات‌وحش از مهم ترین سرمایه های اکولوژیکی به شمار می روند. ازاین‌رو اطلاع از تغییرات کمی و کیفی کاربری اراضی آن ها نقش اساسی در کیفیت مدیریت این مناطق دارد. الگوریتم های متنوعی برای طبقه بندی تصاویر ماهواره ای در سنجش‌ازدور توسعه‌یافته‌اند، انتخاب الگوریتم مناسب طبقه بندی در دستیابی به نتایج صحیح نقش بسیار مهمی را ایفا می کند. در این تحقیق با مقایسه صحت طبقه بندی دو الگوریتم شبکه عصبی مصنوعی و ماشین بردار پشتیبان، الگوریتم دقیق‌تر تعیین و از آن برای بررسی روند تغییرات کاربری اراضی استفاده شد. تحقیق حاضر در پارک ملی بوجاق واقع در استان گیلان طی سال های 2000 تا 2017 با استفاده از تصاویر ماهواره‌ایETM+ و OLI لندست 7 و 8 انجام گرفت. نتایج نشان داد که الگوریتم ماشین بردار پشتیبان به ترتیب با دقت کل و ضریب کاپا، 42/86 و 83/0 برای سال 2000 و 65/90 و 88/0 برای سال 2017، در مقایسه با الگوریتم شبکه عصبی مصنوعی به ترتیب با دقت کل و ضریب کاپا، 71/83 و 80/0 برای سال 2000 و دقت کل و ضریب کاپا، 25/89 و 87/0 برای سال 2017، تصاویر ماهواره‌ای را بهتر طبقه بندی کرده است؛ بنابراین، از نقشه های کاربری اراضی حاصل از الگوریتم ماشین بردار پشتیبان جهت بررسی تغییرات کاربری استفاده شد. بررسی روند تغییرات کاربری اراضی با این روش مشخص کرد که در طی دوره بررسی شده، مساحت کاربری های پیکره آبی، دریا، پوشش علفی و کشاورزی کاهش‌یافته است درحالی‌که کلاس کاربری های باتلاقی، درختی و بدون پوشش افزایش‌یافته است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
6 - پایش و تعیین حد آستانه‌ی پوشش سبز شهری مبتنی بر داده‌‌های لندست، مطالعه‌‌ی موردی: مناطق 1 و 6 شهر شیراز
هادی عبدالعظیمی حسین روستاتغییر کاربری پوشش های سبز شهری با گذشت زمان می تواند مخاطرات زیست محیطی مختلفی را برای شهروندان یک شهر ایجاد نماید. با توجه به اهمیت این مسئله، پژوهش حاضر قصد دارد تغییرات زمانی و مکانی پوشش های سبز مناطق 1 و 6 کلانشهر شیراز را با استفاده از تصاویر ماهواره ی لندست طی پن چکیده کاملتغییر کاربری پوشش های سبز شهری با گذشت زمان می تواند مخاطرات زیست محیطی مختلفی را برای شهروندان یک شهر ایجاد نماید. با توجه به اهمیت این مسئله، پژوهش حاضر قصد دارد تغییرات زمانی و مکانی پوشش های سبز مناطق 1 و 6 کلانشهر شیراز را با استفاده از تصاویر ماهواره ی لندست طی پنج دهه (1972 تا 2019) مورد بررسی قرار دهد. بدین منظور پس از انجام تصحیحات رادیومتری و اتمسفری، نقشه های منتج از شاخص‌های گیاهی NDVI ، SAVI ، OSAVI و همچنین الگوریتم حداکثر احتمال مشابهت، در نرم افزار ENVI5.3 تهیه گردید و در سامانه اطلاعات مکانی (GIS)، طبقه بندی و مورد ارزیابی قرار گرفت. نتایج این پژوهش نشان داد که مساحت پوشش سبز منطقه 1 برحسب هکتار به ترتیب در شاخص‌های NDVI، SAVI، OSAVI و همچنین در الگوریتم حداکثر احتمال مشابهت، از 1394 به 428، از 789 به 421، از 815 به 419، از 1402 به 439 و در منطقه 6، از 1374 به 858 (NDVI)، از 1160 به 862 (SAVI)، از 1149 به 884 هکتار (OSAVI) و در الگوریتم حداکثر احتمال مشابهت از 1393 به 855 هکتار کاهش یافته است. بررسی مقادیر حد آستانه شاخص های گیاهی جهت شناسایی پوشش های سبز شهری نشان داد دامنه ی مقادیر حد آستانه در NDVI، از 0.2 تا 0.3، SAVI از 0.44 تا 0.47 و OSAVI از 0.34 تا 0.36 متغیر بود و با استفاده از آزمون پیرسون در نرم افزار SPSS مقادیر ضریب همبستگی بین NDVI، SAVI، OSAVI، الگوریتم حداکثر احتمال مشابهت و سال های تحت مطالعه در سطح 1%، به صورت معنی دار نتیجه شد. نتایج این آزمون همچنین دلالت بر آن داشت که اختلاف معنی داری بین نتایج حاصل از این روش ها در این پژوهش وجود نداشته است. این کاهش پوشش سبز، خطری جدی برای شهروندان شهر شیراز تلقی می گردد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
7 - بررسی و پیش‌بینی تغییرات پوشش جنگل‌ها با استفاده از طبقهبندی شیءگرا فازی تصاویر ماهواره‌ای و زنجیره مارکوف، مطالعه موردی: شهرستان رومشکان
رحمان زندی هژار شهابی ابراهیم اکبریجنگلها میراثی گران‌بها و یکی از عوامل مهم در اکوسیستم هر منطقه می باشند که علاوه بر استفاده و بهره برداری از آن‌ها، در حفاظت و صیانت‌‌شان نیز باید اقدامات اساسی صورت گیرد. جنگل‌های زاگرس، به‌ویژه در استان لرستان، طی سالیان گذشته، در اثر بی‌توجهی روبه زوال نهاده و چهر چکیده کاملجنگلها میراثی گران‌بها و یکی از عوامل مهم در اکوسیستم هر منطقه می باشند که علاوه بر استفاده و بهره برداری از آن‌ها، در حفاظت و صیانت‌‌شان نیز باید اقدامات اساسی صورت گیرد. جنگل‌های زاگرس، به‌ویژه در استان لرستان، طی سالیان گذشته، در اثر بی‌توجهی روبه زوال نهاده و چهره متفاوتی به خود گرفته‌اند. هدف این تحقیق بررسی، آشکارسازی و مدل سازی آینده تغییرات پوشش جنگل‌های شهرستان رومشکان میباشد. بدین منظور ابتدا تغییر کاربری‌های صورت گرفته بین سال‌های 1987 و 2017 با استفاده از تصاویر لندست و تکنیک طبقهبندی فازی شیءپایه استخراج شد، و به کلاس های (کشاورزی، جنگل، مرتع، عوارض آبی، مسکونی) طبقه بندی شدند. نتایج حاصل در طول سی سال کاهش شدید (17/81 کیلومترمربع) مناطق جنگلی و افزایش اراضی کشاورزی و مرتع در مناطق جنگلی را نشان می دهد. در بازه زمانی 1987-2002 جنگل ها دچار تغییرات خاصی نشده و عمده تغییرات شامل گسترش طبقه کشاورزی در مراتع بوده است. در بازه دوم از سال 2002 به بعد پوشش جنگل ها دچار کاهش شدید شده و مساحت آن‌ها از 58/122 به 42/43 کیلومتر مربع در سال 2017 رسیده است که 16/79 کیلومترمربع کاهش نشان داد. در ادامه برای پیش‌بینی روند تغییرات از زنجیره مارکوف استفاده شد که با توجه به نتایج پیش‌بینی زنجیره مارکوف در سال 2030، در نواحی جنگلی تغییراتی معادل 70/10 درصد اتفاق خواهد افتاد و عمده تغییرات مربوط به تغییر کاربری از کلاس جنگل به کلاس‌های کشاورزی و مرتع به ترتیب با 901/6 و 172/9 کیلومتر مربع خواهد بود. پرونده مقاله