• فهرست مقالات Pollution

      • دسترسی آزاد مقاله

        1 - بررسی کمی و کیفی پسماندهای تولید شده در صنایع فولاد
        زهرا ضمیرایی علی ناهد
        با توجه به تنوع موارد استفاده فولاد در دنيا و گسترده شدن دايره مصرف آن همراه با پيشرفت تکنولوژي، توليد فولاد همگام با پيشرفت تکنولوژي، تغييرات بسياري داشته است، که در پي اين تغييرات، توليدکنندگان سعي در بالا بردن بهره‌وري و استفاده از انرژي و سوخت‌هاي ارزان‌تر با توجه ب چکیده کامل
        با توجه به تنوع موارد استفاده فولاد در دنيا و گسترده شدن دايره مصرف آن همراه با پيشرفت تکنولوژي، توليد فولاد همگام با پيشرفت تکنولوژي، تغييرات بسياري داشته است، که در پي اين تغييرات، توليدکنندگان سعي در بالا بردن بهره‌وري و استفاده از انرژي و سوخت‌هاي ارزان‌تر با توجه به محيط جغرافيايي خود کرده‌اند. در مراحل مختلف فرآیند فولادسازی (کک‌سازی، آهن‌سازی، فولادسازی) پسماندهایی تولید می‌شود. پسماندهاي توليدي در اين صنعت با وجود مواد خطرناک از جمله فلزات سنگين، براساس طبقه بندي‌هاي موجود پسماندها، جز پسماندهاي خطرناک طبقه بندي مي شوند. به‌همین دلیل شناسايي و آناليز و مديريت چنين پسماندي در اين نوع صنايع ضرورت دارد. رهاسازي پسماندهای خطرناک فوق الذکر در طبيعت مي‌تواند در صورت تجاوز از شرايط قابل پذيرش محيط، مسايل و مشکلاتي را براي محيط زيست و نهايتاً سلامتي انسان در پي داشته باشد. لذا مديريت مناسب اين مواد زائد خطرناک به‌منظور کاهش و کنترل آلودگي محيط زيست از اهميت ويژه اي برخوردار مي‌باشد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2 - مروری بر آلودگی های نفتی در دریای خزر
        هامون جلیل زاده مهران پارسا محمدرضا گلریز ارم ساداتی
        نفت خام آميزه اي از تركيبات خالص است، اما تعداد آن‌ها بي شمار بوده و شرح آن‌ها در برش ها با افزايش تعداد اتم هاي كربن مشكل است، از ديدگاه شيميايي، نفت مخلوطي از صدها تركيب مولكولي است كه هيدروكربن ناميده مي‏شوند. بنابراين در این مقاله به‌طور خلاصه خانواده‌هاي گوناگون هي چکیده کامل
        نفت خام آميزه اي از تركيبات خالص است، اما تعداد آن‌ها بي شمار بوده و شرح آن‌ها در برش ها با افزايش تعداد اتم هاي كربن مشكل است، از ديدگاه شيميايي، نفت مخلوطي از صدها تركيب مولكولي است كه هيدروكربن ناميده مي‏شوند. بنابراين در این مقاله به‌طور خلاصه خانواده‌هاي گوناگون هيدروكربن ها بدون پرداختن به شيمي آلي بررسي مي‌شود. سپس هیدروکربن های نفتی و به‌طور خاص PAH ها که موضوع اصلی این تحقیق می باشند مورد بررسی قرار می گیرند و مروری بر اطلاعات جمع آوری شده در مورد تاثیرات و سمیت این ترکیب ها صورت می گیرد. وجود آلودگی های نفتی در سال های متمادی در دریاها و سواحل نقاط مختلف جهان باعث شده تا این موضوع بسیار مورد توجه قرار بگیرد. مطالعات زیادی به منظور بررسی این آلودگی ها انجام شده است که به تعدادی از آن‌ها در این مقاله اشاره شده است. مطالعات آلودگی نفتی مربوط به دریای خزر به‌طور گسترده در این مقاله مورد بررسی قرار گرفته شده است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        3 - بررسی زیست محیطی صنعت خودرو‌سازی و راه‌های کاهش آلودگی‌های آن
        سید سجاد بیدوا مرضیه  حسن زاده
        در دهههای اخیر با توجه به رشد سریع شهرنشینی و افزایش جمعیت در شهرها، استفاده از وسایل نقلیه عمومی و خودروهای شخصی روز به روز در حال افزایش است که از پیامدهای آن می‌توان به وابستگی بیشتر به خودرو، سفرهای طولانی، افزایش هزینههای حمل‌و‌نقل و مهمتر از همه مخاطرات زیستمحیطی چکیده کامل
        در دهههای اخیر با توجه به رشد سریع شهرنشینی و افزایش جمعیت در شهرها، استفاده از وسایل نقلیه عمومی و خودروهای شخصی روز به روز در حال افزایش است که از پیامدهای آن می‌توان به وابستگی بیشتر به خودرو، سفرهای طولانی، افزایش هزینههای حمل‌و‌نقل و مهمتر از همه مخاطرات زیستمحیطی و آلودگی هوا اشاره نمود. استفاده بیرویه از خودروها موجب اتلاف انرژی‌های تجدیدناپذیر، بروز اثرات گلخانهای، و ناراضی بودن شهرنشینان از میزان بالای آلوگیهای صوتی و هوا و در نتیجهی آن کاهش کارایی اقتصادی می‌گردد. در این راستا دولتها به منظور کاهش آلایندگي وسايل نقليه، قوانين و استانداردهای مختلفی را تعیین نموده و سازندگان خودرو را ملزم به رعايت آنها کردهاند. اين الزامات خودروسازان را به جستوجو براي يافتن راههايي در جهت کاهش آلودگيهاي زيستمحيطي محصولاتشان واداشته و زمينه ظهور فناوريهاي نوين در اين صنعت را فراهم کرده است. به همین دلیل توجه به بررسیهای محیط‌ زیستی در صنایع خودروسازی یکی از فاکتورهای مهم و اساسی به شمار می‌رود. در این پژوهش به بررسی انواع آلودگیهای ناشی از صنایع خودروسازی و راههای عملی برای کاهش این آلودگیها پرداخته شده است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        4 - بازیافت آب پنیر، رهیافت مناسب جلوگیری از آسیب های محیط زیست
        زهرا  کتبه ئی مرادی مریم  حقیقی خمامی حامد کیومرثی هوشنگ دهقان زاده سعید  تمدنی جهرمی
        امروزه با افزایش تولید و گسترش تنوع تولیدات لبنی در کارخانه‌ها و تولید آب‌پنیر، این فرآورده غذایی از اهمیت بالایی برخوردار شده است. آب‌پنیر بخش آبکی جداشده از شیر است که طی مراحل افزودن اسید، حرارت دادن و انعقاد مایه‌پنیر حاصل می‌شود. این مایع زردرنگ حاوی لاکتوز فراوان چکیده کامل
        امروزه با افزایش تولید و گسترش تنوع تولیدات لبنی در کارخانه‌ها و تولید آب‌پنیر، این فرآورده غذایی از اهمیت بالایی برخوردار شده است. آب‌پنیر بخش آبکی جداشده از شیر است که طی مراحل افزودن اسید، حرارت دادن و انعقاد مایه‌پنیر حاصل می‌شود. این مایع زردرنگ حاوی لاکتوز فراوان و ترکیبات معدنی نظیر کلسیم و فسفر است و با توجه به ارزش بیولوژیکی بالای پروتئین‌ این فرآورده جانبی صنعت پنیرسازی نسبت به پروتئین کازئین و تخم‌مرغ، استفاده از آن را به‌عنوان یک منبع غذایی جهت جلوگیری از آلودگی‌های محیط‌زیست حائز اهمیت می‌باشد. همچنین از آب پنیر فرآورده‌هایی نظیر کنسانتره پروتئینی (WPC)، مشتقات پروتئین‌های سرم (لاکتوپراکسیداز، لاکتوفرین)، پروتئین‌های کافتی (کنسانتره‌های پپتیدی) و املاح نظیر نمک‌های کلسیم به‌دست می‌آید. از آنجا که پساب‌های صنعت لبنیات دارای بالاترین میزان آلودگی از جمله مقدار زیادی مواد آلی، ماده ضدعفونی کننده قلیایی و مواد شیمیایی، کربن و نیتروژن هستند باعث افزایش غلظت آمونیوم در گستره‌های آبی شده و با توجه به غنی بودن این ماده از ترکیبات آلی، تقاضاي اکسيژن زيستي (BOD) آب را بالا می‌برند، بنابراین در صورت تخلیه و رهاسازی پساب‌های تصفیه نشده این صنعت در طبیعت بروز مشکلات محیط‌زیستی جدی اجتناب‌ناپذیر خواهد بود. از طرف دیگر، استفاده روزافزون از سوخت‌های فسیلی به سبب کاهش ذخایر موجود و مشکلات محیط‌زیستی، محققان را به سمت تولید منابع جدید انرژی‌های تجدید‌پذیر ترغیب نموده است و می‌توان بیان کرد که فن‌آوری‌های زیستی جدید، همچون استفاده از آب‌پنیر به‌عنوان راهی به‌منظور تولید سوخت‌های زیستی، باعث کاهش مشکلات محیط‌زیستی دفع این پساب‌ها به طبیعت می‌گردد. امروزه با استفاده از فن‌آوری زیستی از این ترکیبات می‌توان به‌منظور تولید سوخت‌های زیستی ازجمله هیدروژن، متان و اتانول استفاده نمود. تاکنون روش‌ها و آزمون‌های مختلفی برای تولید این منابع سوختی صورت گرفته است که در این مطالعه به بررسی راهکارهای مؤثر به‌منظور بازیافت آب‌پنیر و جلوگیری از آسیب‌های محیط‌زیستی آن پرداخته می‌شود. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        5 - ارزیابی فنی و زیست محیطی تولید بیوگاز از بقایای کشاورزی (کلش برنج)
        مهسا خدابخشی پور محسن محمدی گلنگش محسن خدابخشی پور
        انرژی مصرفی در جهان به سرعت در حال افزایش است و انتظار می‌رود که منابع انرژی غیرقابل تجدید در آینده به پایان برسد. بنابراین، روش‌های نوین تولید انرژی در سراسر جهان متداول شده است. بیوگاز یکی از انرژیهای جدید و پاک است که از تخمیر بی‌هوازی زیست توده تولید می‌شود. استان چکیده کامل
        انرژی مصرفی در جهان به سرعت در حال افزایش است و انتظار می‌رود که منابع انرژی غیرقابل تجدید در آینده به پایان برسد. بنابراین، روش‌های نوین تولید انرژی در سراسر جهان متداول شده است. بیوگاز یکی از انرژیهای جدید و پاک است که از تخمیر بی‌هوازی زیست توده تولید می‌شود. استان گیلان با 238000 هکتار سطح زیر کشت برنج، پتانسیل قابل ملاحظهای برای تولید بیوگاز از بقایای آلی را دارا می‌باشد. بر این اساس این تحقیق به منظور بررسی تولید بیوگاز از ترکیب کاه و کلش برنج و فضولات دامی به ترتیب با نسبت‌های (100-0)، (95-5)، (90-10)، (85-15)، (80-20) در سه تکرار انجام شد. آزمایش در دمای مزوفیلیک با روش هضم بیهوازی درون بطری‌های 5/1 لیتری اجرا شد. ارزیابی اقتصادی و زیست محیطی بهمنظور جایگزینی بیوگاز تولیدی در این فرایند با سوخت فسیلی در روستای پونل استان گیلان انجام شد. نتایج نشان داد نسبت 10 درصد کلش بیشترین راندمان تولید بیوگاز را داشته و با جایگزینی بیوگاز 21 درصد در مصرف سوخت فسیلی صرفهجویی خواهد شد. همچنین از انتشار مقدار 14/328 کیلوگرم گاز CO2 در سال به اتمسفر جلوگیری خواهد شد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        6 - بررسی روند تغییرات NO2 تروپوسفری شهر کرمانشاه با استفاده از سنجنده OMI و ارتباط آن با پارامترهای هواشناسی
        رسول  باقرآبادی
        امروزه افزایش و توسعه شهرنشینی، فعالیت های صنعتی و مصرف سوخت های فسیلی آلودگی هوا را در شهرهای بزرگ افزایش داده است. یکی از شاخص های آلودگی هوا دی اکسید نیتروژن است. در این مقاله به مطالعه روند تغییرات غلظت دی اکسید نیتروژن مربوط به تروپوسفر در شهر کرمانشاه در بازه زما چکیده کامل
        امروزه افزایش و توسعه شهرنشینی، فعالیت های صنعتی و مصرف سوخت های فسیلی آلودگی هوا را در شهرهای بزرگ افزایش داده است. یکی از شاخص های آلودگی هوا دی اکسید نیتروژن است. در این مقاله به مطالعه روند تغییرات غلظت دی اکسید نیتروژن مربوط به تروپوسفر در شهر کرمانشاه در بازه زمانی 1385 تا 1397 ارائه شده است. در این مطالعه غلظت ماهانه دی اکسید نیتروژن بدست آمده نشان می دهند بیشترین مقدار دی اکسید نیتروژن در فصل زمستان و کمترین مقدار در تابستان اتفاق می افتد. به طوریکه بیشترین مقدار دی اکسید نیتروژن در ماه دی و کمترین مقدار آن در ماه خرداد اتفاق می افتد شرایط هواشناسي مي تواند شدت آلودگي دی اکسید نیتروژن تروپوسفري و گستردگي آن را بیشتر كند. نتایج غلظت دی اکسید نیتروژن تروپوسفری با پارامترهای هواشناسی نشان دادند ضریب همبستگی پیرسون دی اکسید نیتروژن با باد و دمای سطحی به ترتیب رابطه معکوسی دارد همچنین همبستگی پیرسون دی اکسید نیتروژن با بارش رابطه مستقیمی دارد که نشان می دهد با افزایش سرعت باد غلظت دی اکسید نیتروژن کاهش می یابد برای پایش دی اکسید نیتروژن از سنجنده OMI استفاده شد. در این مطالعه دی اکسید نیتروژن با استفاده از سنجنده OMI در دو ماه فوریه و جولای 2016 نشان داد که در ماه فوریه مقدار دی اکسید نیتروژن بیشتر و در ماه جولای این مقدار کمتر است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        7 - حذف نفت از آب‌های آلوده به آن توسط جاذب های مقرون به صرفه
        زهرا ضمیرایی
        آلودگی‌هـاي نفتـی تــاثیـر مهمـی روي گیاهــان و حیوانـات دریـایی، جزایـر مرجـانی، مـاهیگیري، سـواحل، سـلامت انسـان و صـنعت توریسـم دارد. بنابراین بازیابی مواد نفتی یا جلوگیری از نشت آنها و همچنین حذف آنها از آب‌های آلوده اهمیت بسیار بالایی دارد. در این زمینه روش‌های مخت چکیده کامل
        آلودگی‌هـاي نفتـی تــاثیـر مهمـی روي گیاهــان و حیوانـات دریـایی، جزایـر مرجـانی، مـاهیگیري، سـواحل، سـلامت انسـان و صـنعت توریسـم دارد. بنابراین بازیابی مواد نفتی یا جلوگیری از نشت آنها و همچنین حذف آنها از آب‌های آلوده اهمیت بسیار بالایی دارد. در این زمینه روش‌های مختلفی برای حذف و بازیابی نفت وجود دارد، از جمله این روش‌ها می‌توان روش‌های فیزیکی، مکانیکی، بیولوژیکی و فوتوشیمیایی، فیلتراسیون و از همه پرکاربردتر روش‌های جذبی را نام برد. انتخاب یک جاذب آبگریز مناسب از لحاظ اقتصادی باید قابلیت دسترستی راحتی داشته باشد، گران قیمت نباشد و همچنین در دسته‌بندی مواد خطرناک قرار نگیرد. ماده اولیه جاذب می تواند آلی یا غیرآلی باشد. مواد آلی معمولا شامل: گیاهان، جانوران و یا دیگر ترکیبات با میزان کربن بالا هستند ( مانند پسماند های میوجات، پوسته برنج، ماکروجلبک ها، جلبک ها، کراتین و...). همچنین امکان بکارگیری از ترکیبات آلی تولید شده در صنایع مانند: صنایع نفتی و کودسازی نیز وجود دارد. ترکیبات غیرآلی بکارگرفته شده بعنوان جاذب نیز معمولا موادی مانند: خاک، رس، لای، زئولیت، مواد معدنی، اکسید های فلزی و هیدروکسید می باشد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        8 - بررسی اثرات زیست محیطی پسماند لاستیک و روش‌های پیشنهادی در مدیریت این نوع پسماندها
        علی ناهد
        لاستیک از جمله موادی است که کاربرد وسیعی در صنعت دارد و زمانی‌که عمر مصرفی آن‌ها به پایان می‌رسد در رده مواد زائد خطرناک قرار می‌گیرند. رهاسازی پسماندهای لاستیک در محیط زیست سبب ایجاد مشکلات زیادی اعم از بیماری‌ها، منظره بد آن‌ها در طبیعت و آتش‌سوزی‌های مهیب ناشی از انب چکیده کامل
        لاستیک از جمله موادی است که کاربرد وسیعی در صنعت دارد و زمانی‌که عمر مصرفی آن‌ها به پایان می‌رسد در رده مواد زائد خطرناک قرار می‌گیرند. رهاسازی پسماندهای لاستیک در محیط زیست سبب ایجاد مشکلات زیادی اعم از بیماری‌ها، منظره بد آن‌ها در طبیعت و آتش‌سوزی‌های مهیب ناشی از انباشتگی آن‌ها و آلودگی‌های زیست‌محیطی می‌شود. همچنین لاستیک به علت عدم تخریب پذیری و داشتن خاصیت الاستیکی، قابلیت استفاده مجدد را دارا می‌باشد. در نتیجه مدیریت لاستیک‌های فرسوده از اهمیت ویژه‌ای برخوردار می‌گردد. روش‌های متعددی برای مدیریت پسماند لاستیک وجود دارد که وقتی به درستی اجرا شود می‌تواند امن و موثر باشد. این روش‌ها عبارتند از: دفن بهداشتی، سوزاندن برای تولید انرژی، پیرولیز، آسیاب کردن، استفاده مجدد در مقیاس مختلف و روکش مجدد است. در این مقاله، به بررسی هر یک از روش‌ها پرداخته و معایب و مزایای آن‌ها بیان شده است. همچنین مواردی از کاربردهای مختلف پسماند لاستیک در صنایع گوناگون آورده شده است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        9 - بررسی میزان کادمیوم و سرب در خاک پایین دست محل دفن زباله تایباد
        اکرم   قربانی محمد غفوری محمدجواد علیپور
        این پژوهش با هدف بررسی میزان انتشار فلزات سنگین (کادمیوم و سرب) در خاک اراضی پایین دست سایت دفن زباله شهر تایباد انجام شد. جهت نمونه برداری 15 ایستگاه به فاصله 100 متری از یکدیگر و در امتداد آبراهه خروجی از سایت از فاصله 100 تا 1500 متری مکان دفن زباله شهر تایباد انت چکیده کامل
        این پژوهش با هدف بررسی میزان انتشار فلزات سنگین (کادمیوم و سرب) در خاک اراضی پایین دست سایت دفن زباله شهر تایباد انجام شد. جهت نمونه برداری 15 ایستگاه به فاصله 100 متری از یکدیگر و در امتداد آبراهه خروجی از سایت از فاصله 100 تا 1500 متری مکان دفن زباله شهر تایباد انتخاب شدند. بعد از نمونه برداری به تعداد 5 نمونه و تکرار 3 بار از هر ایستگاه، نمونه ها جهت آنالیز به آزمایشگاه جهت بررسی میزان شاخص های بارآلودگی منتقل شدند. فرضیه ها با استفاده از آزمون تی- تک نمونه‌ای و ضریب همبستگی پیرسون با نرم افزار spss 24 مورد تحلیل قرار گرفتند. مشخص شد میانگین کل غلظت سرب برابر با 04/52 و میانگین کل غلظت کادمیوم برابر با 748/1 است. غلظت فلزات مذکور از میانگین خاک جهانی و پوسته زمین به طور معنی‌داری با اطمینان 95 درصد بیشتر است .در مورد سرب وکادمیوم بیشترین آلودگی به ترتیب در ایستگاه 10و4 و کمترین آلودگی در ایستگاه 6 و12 بود. درنتیجه با افزایش فاصله مقدار آلودگی خاک تغییر معنی‌داری نمی‌کند، چون حجم و غلظت آلودگی روان آب جاری شده از داخل سایت (عامل انتقال آلودگی) در طول مسیر ثابت است. بنابراین انتشار آلودگی به فواصل دور تر از سایت نیز وجود دارد. که این انتشار به علت قرارگرفتن این محل در مسیر آبراهه و یک زمین شیبدار است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        10 - ارزیابی ژئوشیمیایی و محیط زیستی کادمیم خاک ریزوسفری و برگ 11 رقم انگور در شرایط گلخانه‌ای
        هدا کریمی شهریار مهدوی نسرین  حسن زاده روح اله کریمی
        كادميوم فلزی سمي است كه با افزايش آلودگي‌هاي محیط زیستی، ورود آن به خاک و زنجيره غذايي به‌طور معني‌داري افزايش یافته است. در اين تحقيق 11 رقم انگور (Vitis vinifera L.) در گلخانه تحقیقاتی دانشگاه ملایر در مواجهه با سه سطح كادميوم )صفر، 50 و 100 ميلي‌گرم بركيلوگرم( به صور چکیده کامل
        كادميوم فلزی سمي است كه با افزايش آلودگي‌هاي محیط زیستی، ورود آن به خاک و زنجيره غذايي به‌طور معني‌داري افزايش یافته است. در اين تحقيق 11 رقم انگور (Vitis vinifera L.) در گلخانه تحقیقاتی دانشگاه ملایر در مواجهه با سه سطح كادميوم )صفر، 50 و 100 ميلي‌گرم بركيلوگرم( به صورت ازمایش فاکتوریل بر پایه طرح کاملاً تصادفی مورد مطالعه قرار گرفت. پس از اعمال تیمارهای مختلف کادمیم در بازه زمانی حدود 4 ماه، نمونه¬های برگ و خاک ریزوسفری ارقام مختلف انگور جمع‌آوری و غلظت کادمیم و روی به‌وسیله دستگاه جذب اتمی اندازه گیری شد. بر‌اساس نتایج اختلاف‌های معنی‌داری بین ارقام انگور از لحاظ محتوای کادمیم و روی برگ و خاک ریزوسفری مشاهده شد. کمترین محتوای کادمیم برگ و بیشترین کادمیم خاک ریزوسفری مربوط به رقم بیدانه سفید بود. همچنین بیشتریم محتوای روی برگ مربوط به رقم ترکمن 4 و بیشترین مقدار روی ریزوسفری مربوط به رقم ریش¬بابا بود. شاخص‌های ژئوشیمیایی شامل: Igeo و Ipoll‌، CF و BAC در خاک سطحی در مقایسه با استاندارد پوسته و شیل زمین مورد ارزیابی قرار گرفت. با توجه به نتایج به دست آمده از این پژوهش در بررسی شاخص‌های خاک در ارقام مختلف انگور و بررسی تأثیر ارقام مختلف، در خاک بدون تنش کادمیم در تمامی ارقام، طبق شاخص Ipoll و Igeo (مولر) در پوسته زمین، در طبقه‌ی غیرآلوده و طبق استاندارد شیل در زمین به میزان کمی آلوده در نظر گرفته شد. خاک ارقام تحت تنش 50 میلی‌گرم بر کیلوگرم، طبق شاخص Igeo در پوسته زمین، در طبقه‌ی کمی آلوده و طبق شاخص Ipoll در طبقه کمی آلوده تا خیلی آلوده و این شاخص‌ها طبق استاندارد شیل در زمین در طبقه شدیداً آلوده قرار گرفت. نتایج خاک ارقام تحت تنش 100 میلی‌گرم بر کیلوگرم، طبق شاخص Igeo و Ipoll در پوسته زمین، در طبقه خیلی آلوده و با استاندارد شیل در زمین در طبقه شدیداً آلوده قرار گرفت. نتایج این شاخص‌ها برای روی نشان داد در طبقه غیر‌آلوده قرار گرفتند. پرونده مقاله