معرفي نشريه
تخصصی
نشريه پژوهش و فناوری محيط زيست، مجله ی علمي پژوهشكده محيط زيست جهاد دانشگاهي است. اين نشريه در ابتدا در سال 1383 با کسب مجوز از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و شورای نشریات جهاددانشگاهی با عنوان "محیط زیست" شروع به فعالیت نمود؛ سپس از سال 1395 تغییر نام داده و در حال حاضر با عنوان "پژوهش و فناوری محیط زیست" به فعالیت خود ادامه داده و مقالات علمي در زمينه هاي مختلف محيط زيست را جهت پذیرش و انتشار مورد بررسی قرار می دهد. همچنین، پژوهشکده محیط زیست در سال 1401 تفاهم نامه همکاری با انجمن ارزیابی محیط زیست ایران امضاء کرده است. این نشریه در سال 1401 مجوز ISC خود را از پایگاه استناد علمی جهان اسلام دریافت نمود.
صـاحب امتیـاز: پژوهشکده محیط زیست جهاددانشگاهی
شروع انتشار: 1395
توالی انتشار: دوفصلنامه
نوع انتشار: الکترونیکی
میانگین مدت زمان داوری اولیه: 1 ماه
نوع داوری: دوسویه ناشناس
سامانه مشابهت یاب: دارد
زبان نشریه: فارسی به همراه چکیده و واژه های کلیدی انگلیسی
انواع مقالات قابل انتشار: مقاله ی پژوهشی، مروری
نوع دسترسی: رایگان (تمام متن)
هزینه داوری و پذیرش نهایی: ندارد
ایمیل مجله: journal.eri@gmail.com
میانگین بازه زمانی بررسی اولیه مقالات دریافتی: کمتر از ده روز
منشور اخلاق: این نشریه از قوانین COPE (کمیته اخلاق در انتشار) پیروی می کند.
آخرین مقالات منتشر شده
-
دسترسی آزاد مقاله
1 - بررسی اثر اصلاح‌کننده‌های خاک بر سرعت و درصد جوانهزنی بذر ون (Fraxinus excelsior)
حامد اسدی سلیمه رحیم نژاد سید محمد حجتی حمید جلیلوند مجتبی محمودیشماره 13 , دوره 8 , بهار-تابستان 1402در نهالستان‌های مختلف برای بهبود وضعیت جوانهزنی و رشد بذر از کودهای مختلف مانند کودهای سبز، دامی، شیمیایی، بیولوژیکی و انواع بیوچار استفاده می‌شود. هدف از این پژوهش بررسی اثر اصلاح‌کننده‌های خاک بر سرعت و درصدجوانه‌زنی بذر ون در نهالستان جنگلی بود. این آزمایش در نهالس چکیده کاملدر نهالستان‌های مختلف برای بهبود وضعیت جوانهزنی و رشد بذر از کودهای مختلف مانند کودهای سبز، دامی، شیمیایی، بیولوژیکی و انواع بیوچار استفاده می‌شود. هدف از این پژوهش بررسی اثر اصلاح‌کننده‌های خاک بر سرعت و درصدجوانه‌زنی بذر ون در نهالستان جنگلی بود. این آزمایش در نهالستان لاجیم واقع در سرجنگلبانی کسیلیان اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری شهرستان سوادکوه انجام شد. در این تحقیق 19 تیمار اصلاح‌کننده خاک، شامل پوسته‌برنج به مقدار 5/0 و 1 درصد حجمی خاک، بیوچار پوسته‌برنج 5/0، 1 و 2 درصد حجمی خاک، کودگاوی 150 و 300 گرم، کودشیمیایی حداقل و حداکثر (کودشیمیایی حداقل برای سوپر فسفات تریپل 6/0 گرم، برای سولفات آمونیوم 45/0گرم و سولفات پتاسیم 45/0 گرم و کود شیمیایی حداکثر برای سوپر فسفات تریپل 2/1 گرم، برای سولفات آمونیوم 9/0گرم و سولفات پتاسیم 9/0 گرم) و تیمار شاهد با سه تکرار و ترکیب تیمارها در نظر گرفته شد. بذرهای انتخاب شده به منظور اجرای آزمایش، در عمق مناسب خاک کشت شدند با مشاهده اولین بذر جوانه‌زده در دهم فروردین شمارش بذرها شروع شد. معیار جوانهزنی بذر، خروج برگچه بوده است . به منظور تجزیه و تحلیل آماری پس از بررسی نرمال بودن و همگنی واریانس داده‌ها، با استفاده از آزمون‌های شاپیروویلک و لون در سطح احتمال 95 درصد، از روش آنالیز واریانس یکطرفه استفاده شد. در صورت معنی‌دار بودن داده‌ها، مقایسه میانگین‌ها با استفاده از آزمون دانکن انجام شد. نتایج نشان داد که اثر اصلاح‌کننده‌های خاک بر سرعت و درصد جوانهزنی بذر ون دارای اثر معنی‌دار است. بیشترین سرعت و درصد جوانهزنی در تیمارهای ترکیب کودگاوی 25/1 و پوسته برنج 1، ترکیب کودشیمیایی بیشینه و پوسته برنج 1، بیوچار پوسته برنج 2 و بیوچار پوسته برنج 1 درصد یافت شده است. به طور کلی، استفاده از موادآلی بیشترین تأثیر را بر جوانهزنی بذر این گونه داشته است. پیشنهاد می‌شود به منظور افزایش جوانهزنی بذر ون در نهالستان‌های جنگلی از مواد آلی مانند پوسته‌برنج و همچنین کودگاوی استفاده شود. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
2 - بررسی میزان کادمیوم و سرب در خاک پایین دست محل دفن زباله تایباد
اکرم قربانی محمد غفوری محمدجواد علیپورشماره 13 , دوره 8 , بهار-تابستان 1402این پژوهش با هدف بررسی میزان انتشار فلزات سنگین (کادمیوم و سرب) در خاک اراضی پایین دست سایت دفن زباله شهر تایباد انجام شد. جهت نمونه برداری 15 ایستگاه به فاصله 100 متری از یکدیگر و در امتداد آبراهه خروجی از سایت از فاصله 100 تا 1500 متری مکان دفن زباله شهر تایباد انت چکیده کاملاین پژوهش با هدف بررسی میزان انتشار فلزات سنگین (کادمیوم و سرب) در خاک اراضی پایین دست سایت دفن زباله شهر تایباد انجام شد. جهت نمونه برداری 15 ایستگاه به فاصله 100 متری از یکدیگر و در امتداد آبراهه خروجی از سایت از فاصله 100 تا 1500 متری مکان دفن زباله شهر تایباد انتخاب شدند. بعد از نمونه برداری به تعداد 5 نمونه و تکرار 3 بار از هر ایستگاه، نمونه ها جهت آنالیز به آزمایشگاه جهت بررسی میزان شاخص های بارآلودگی منتقل شدند. فرضیه ها با استفاده از آزمون تی- تک نمونه‌ای و ضریب همبستگی پیرسون با نرم افزار spss 24 مورد تحلیل قرار گرفتند. مشخص شد میانگین کل غلظت سرب برابر با 04/52 و میانگین کل غلظت کادمیوم برابر با 748/1 است. غلظت فلزات مذکور از میانگین خاک جهانی و پوسته زمین به طور معنی‌داری با اطمینان 95 درصد بیشتر است .در مورد سرب وکادمیوم بیشترین آلودگی به ترتیب در ایستگاه 10و4 و کمترین آلودگی در ایستگاه 6 و12 بود. درنتیجه با افزایش فاصله مقدار آلودگی خاک تغییر معنی‌داری نمی‌کند، چون حجم و غلظت آلودگی روان آب جاری شده از داخل سایت (عامل انتقال آلودگی) در طول مسیر ثابت است. بنابراین انتشار آلودگی به فواصل دور تر از سایت نیز وجود دارد. که این انتشار به علت قرارگرفتن این محل در مسیر آبراهه و یک زمین شیبدار است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
3 - بررسی تأثیر تغییرات آب و هوایی بر محیط زیست و کشاورزی
بهاره رفیعی حامد کیومرثی رضا ناصری هرسینی سید محمدرضا مهدویانشماره 13 , دوره 8 , بهار-تابستان 1402طی قرن گذشته، علم و فناوری رشد و توسعه چشم گیری داشته و این پیشرفت در کنار تمامی مزایا و ارزش های افزوده برای کیفیت زندگی بشر، اثرات نامناسبی بر محیط زیست به همراه داشته است. متأسفانه، درگیری بشر با مشکلاتی که برای کره زمین ایجاد کرده است، از جمله جنگ ها و بیماری های ج چکیده کاملطی قرن گذشته، علم و فناوری رشد و توسعه چشم گیری داشته و این پیشرفت در کنار تمامی مزایا و ارزش های افزوده برای کیفیت زندگی بشر، اثرات نامناسبی بر محیط زیست به همراه داشته است. متأسفانه، درگیری بشر با مشکلاتی که برای کره زمین ایجاد کرده است، از جمله جنگ ها و بیماری های جدید، سبب توجه کمتر به بررسی تأثیر تغیرات آب و هوایی بر محیط زیست و به ویژه فعالیت های کشاورزی وابسته به آن شده است. اگر بخش کشاورزی در پرتو چالش تغییرات آب و هوایی قرار گیرد و قادر به تأمین نیازهای غذایی بشر نباشد، زندگی به نقطه پایانی خویش نزدیک خواهد شد. فعالیت های کشاورزی از یک سوی در معرض این تغییرات قرار دارند و از طرف دیگر با به جای گذاشتن تأثیرات احتمالی منفی بر محیط زیست به این تغییرات دامن می زنند. تهدید امنیت غذایی، کاهش تنوع زیستی، از بین رفتن خاک، کاهش منابع آبی و تبدیل جنگل ها به مزارع و سپس نابودی این مزارع، زمین را به منطقه ای غیرقابل حیات همراه با طوفان ها، سیل ها و تغییرات دمایی غیرقابل پیش بینی تبدیل خواهد کرد. از این رو، بررسی تأثیر مؤلفه های تغییرات آب و هوایی بر زیست بوم ها و گونه های مختلف که کشاورزی را تحت شعاع قرار می دهند، می تواند گامی به سوی دستیابی به سازوکارهای جدید مدیریتی به منظور کاهش و سازگاری با این تغییرات و رسیدن به محیط زیست و کشاورزی پایدار باشد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
4 - بررسی روند تغییر پارامتر¬های اقلیمی در دوره 2030-2011 با استفاده از داده-های شبیه¬سازی شده مدل LARS-WG، مطالعه موردی: منطقه سردشت، آذربایجان غربی
مریم آقائی زهرا اسلامیانشماره 13 , دوره 8 , بهار-تابستان 1402با توجه به اهميتي كه تغيير اقليم بر ساختار محيط كره زمين و ساكنين آن داشته و خواهد داشت تلاش در جهت شناخت هر چه بيشتر چگونگي رخداد هاي تغيير اقليم امري مسلم است. در این مطالعه در فاز اقلیمی، داده های روزانه دمای حداقل، دمای حداکثر، بارش و ساعات آفتابی ایستگاه سینوپتیک س چکیده کاملبا توجه به اهميتي كه تغيير اقليم بر ساختار محيط كره زمين و ساكنين آن داشته و خواهد داشت تلاش در جهت شناخت هر چه بيشتر چگونگي رخداد هاي تغيير اقليم امري مسلم است. در این مطالعه در فاز اقلیمی، داده های روزانه دمای حداقل، دمای حداکثر، بارش و ساعات آفتابی ایستگاه سینوپتیک سردشت در دوره 2014-1996 با استفاده از مدل آماری LARS-WG شبیه سازی شد و پس از اطمینان از کارآیی این مدل در شبیه سازی پارامتر های هواشناسی مذکور در منطقه سردشت، جهت بررسی پارامتر های اقلیمی در تغییر اقلیم، داده ها؛ سه سناریوی A2 (سناریوی حداکثر)،A1B (سناریوی حد وسط) و B1 (سناریوی حداقل) مدل HadCM3 در دوره 2030-2011 با مدل آماری LARS-WG کوچک مقیاس گردید. نتایج نشان داد که بر اساس برآورد مدل LARS-WGبرای سناریو های مورد بررسی در دوره های آتی میانگین دمای حوزه آبخیز سردشت به میزان 4 درجه سلسیوس افزایش می یابد. مقدار بارش نیز در مقایسه با دوره پایه به میزان 2 درصد افزایش را نشان می دهد. هم چنین نتايج به دست آمده نشان مي دهد كه بطوركلي عملكرد مدل LARS-WG در مدل سازي متغيير هاي هواشناسي ايستگاه هاي تحت بررسي مناسب است و مي توان از آن جهت بازسازي داده هاي ايستگاه ها در دوره گذشته و يا تطويل اين داده ها به دوره آينده بهره جست. همچنين مي توان از آن در جهت ارزيابي اقليم آينده استان در مقياس محلي استفاده نمود. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
5 - بررسی مقاومت فشاری و کاهش وزن در بتن قلیافعال حافظ محیط زیست، تحت حرارت بالا
محمدحسین منصورقناعیشماره 13 , دوره 8 , بهار-تابستان 1402حفظ محیط زیست نقش موثری را در سلامت انسان ها ایفا می کند. در این راستا در دهه های اخیر، بتن قلیافعال به منظور برتری خواص مکانیکی و دوام و رفع معایب محیط زیستی (ناشی از تولید گاز سمی دی اکسید کربن) در بتن معمولی، مورد توجه محققین رشته مهندسی عمران قرار گرفت. در این پژوهش چکیده کاملحفظ محیط زیست نقش موثری را در سلامت انسان ها ایفا می کند. در این راستا در دهه های اخیر، بتن قلیافعال به منظور برتری خواص مکانیکی و دوام و رفع معایب محیط زیستی (ناشی از تولید گاز سمی دی اکسید کربن) در بتن معمولی، مورد توجه محققین رشته مهندسی عمران قرار گرفت. در این پژوهش آزمایشگاهی، یک طرح اختلاط از بتن معمولی حاوی سیمان پرتلند با عیار 500 کیلوگرم بر متر مکعب و یک طرح اختلاط از بتن قلیافعال بر پایه سرباره کوره آهنگدازی ساخته شد. به منظور بررسی خواص مکانیکی و دوام، آزمون های مقاومت فشاری و کاهش وزن بتن تحت دمای 21 و 600 درجه سلسیوس در سن عمل آوری 90 روزه در بتن انجام گرفت. اعمال حرارت بالا در نمونه های بتنی موجب افت نتایج در آزمون مقاومت فشاری در بتن معمولی و بتن قلیافعال به ترتیب به میزان 31/42 و 9/14 درصد گردید و در آزمون کاهش وزن به ترتیب به میزان 0067/0 و 0064/0 درصد افت وزن در بتن معمولی و بتن قلیافعال کسب شد. بتن قلیافعال در آزمون مقاومت فشاری تحت دمای 21 و 600 درجه سلسیوس، به میزان 41/11 و 35/64 درصد برتری را نسبت به بتن معمولی از خود نشان داد. نتایج حاصل از آزمون تصویر برداری میکروسکوپ الکترونیک روبشی، در هماهنگی و همپوشانی با نتایج سایر آزمون ها در این پژوهش قرار گرفت. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
6 - زنجیره ارزش و توسعه تجاری سنجد تلخ (Hipphophae rhamnoides L) در راستای امنیت غذایی کشور
حمید آهنی پری عبداللهیشماره 13 , دوره 8 , بهار-تابستان 1402پیشگیری از بیماری ها، افزایش ایمنی بدن و نگرش بهداشتی و سلامت در کنار درآمد زایی که یکی از اهداف اقتصادی هر کشور بوده با توسعه گیاهان دارویی می تواند محقق شود. گونه سنجد تلخ با نام علمی Hipphophae rhamnoides L. و نام انگلیسی sea buckthorn و نام فارسی خولان بومی ایران بو چکیده کاملپیشگیری از بیماری ها، افزایش ایمنی بدن و نگرش بهداشتی و سلامت در کنار درآمد زایی که یکی از اهداف اقتصادی هر کشور بوده با توسعه گیاهان دارویی می تواند محقق شود. گونه سنجد تلخ با نام علمی Hipphophae rhamnoides L. و نام انگلیسی sea buckthorn و نام فارسی خولان بومی ایران بوده و دارای ارزش های بسیاری است که در این تحقیق به معرفی آنها پرداخته شده است. اقتصاد مقاومتی که از سیاست‌های کلی نظام است، با توجه به بحران‌های اقلیمی و سیاسی اجتماعی با تولید گیاهان چند منظوره اتفاق خواهد افتاد. توسعه گونه‌های اقتصادی با مشارکت جوامع در کنار فضای سبز تولید دارو و غذا را برآورده می‌نماید. علاوه بر خاصیت دارویی و غذایی می تواند بانکی برای توسعه باغات خارج از شهر و یا سرمایه‌گذاران داخلی و خارجی را در بر داشته باشد. با توجه به مجوز وزارت جهاد کشاورزی و همچنین تاییدیه پارک علم و فناوری بخشی از مردم با خواص این گیاه دارویی و زیبا و اقتصادی در کشور ما تا حدی آشنا شده‌اند ولی این گیاه هنوز شناخته شده برای عموم نیست. با کاشت این گونه به عنوان یک گونه چندمنظوره می توان علاوه بر زیبایی و تولید اکسیژن و سایر فواید زیست محیطی امکان درآمد زایی نیز با محصولات این گیاه نظیر برگ و میوه تامین کرد. این گونه طبق منابع مختلف دمای تا منفی چهل درجه را تحمل میکند. هدف از این پژوهشی معرفی خواص و مواد موثره این گیاه است تا راهنمایی برای تصمیم گیران و سرمایه گذاران باشد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
7 - ارزیابی تأثیر فرهنگ سازمانی بر مدیریت سبز با نقش میانجی توانمندسازی روانشناختی کارکنان (مورد مطالعه: شرکت توزیع نیروی برق غرب مازندران)
مهدی جهانشاهی میر حمید تقوی علیرضا علی احمدیشماره 13 , دوره 8 , بهار-تابستان 1402به زعم بسیاری از محققان، شرایط و بستر فرهنگی مناسب می تواند زمینه ساز ایجاد محیطی باشد که نسبت به محیط زیست حساس بوده و در کوشش برای استفاده کارا از منابع و ایجاد مسئولیت اجتماعی است. مطالعه حاضر با هدف ارزیابی تأثیر فرهنگ سازمانی بر مدیریت سبز با نقش میانجی توانمندسازی چکیده کاملبه زعم بسیاری از محققان، شرایط و بستر فرهنگی مناسب می تواند زمینه ساز ایجاد محیطی باشد که نسبت به محیط زیست حساس بوده و در کوشش برای استفاده کارا از منابع و ایجاد مسئولیت اجتماعی است. مطالعه حاضر با هدف ارزیابی تأثیر فرهنگ سازمانی بر مدیریت سبز با نقش میانجی توانمندسازی روانشناختی کارکنان در شرکت توزیع نیروی برق غرب مازندران به عنوان نمونه مطالعاتی انجام شده است. این پژوهش از نظر هدف یک پژوهش کاربردی است و از نظر ماهیت، در دسته مطالعات پیمایشی- مقطعی قرار می گیرد. ابزار اصلی گردآوری داده‌ها پرسشنامه است که با سه روش روایی محتوایی، روایی سازه و روایی همگرا، اعتبارسنجی شده است. همچنین آلفای کرونباخ کل پرسشنامه 96/0 و پایایی ترکیبی تمامی ابعاد پرسشنامه بالای 7/0 بدست آمده است. جامعه آماری تحقیق را کلیه کارکنان شرکت توزیع نیروی برق غرب مازندران تشکیل می‌دهند که 98 نفر با فرمول کوکران برای جوامع نامعین و با استفاده از روش نمونه‌گیری تصادفی ساده انتخاب شده اند. جهت انجام تحلیل عاملی تأییدی متغیرهای پژوهش نیز، از روش مدل سازی معادلات ساختاری با نرم افزار Smart PLS 3 استفاده شده است. نتایج تحقیق نشان داده است که 1. فرهنگ سازمانی تأثیر مستقیم و معناداری بر توانمندسازی روانشناختی کارکنان دارد 2. فرهنگ سازمانی تأثیر مستقیم و معناداری بر مدیریت سبز دارد 3. توانمندسازی روانشناختی کارکنان تأثیر مستقیم و معناداری بر مدیریت سبز دارد. به عبارت دیگر، فرهنگ سازمانی به صورت مستقیم و غیرمستقیم (از طریق توانمندسازی روانشناختی کارکنان) بر مدیریت سبز تأثیر بسزایی دارد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
8 - : بررسی وضعیت آلودگی میکروبی (آنتروکوک روده¬¬¬¬ای) آب شناگاه‌های دریای خزر در سواحل استان گیلان
اعظم نظام هاشمی آمنه منصورقناعی محمد وفاجوی دیانتی موسی امینی تورج صادقیشماره 13 , دوره 8 , بهار-تابستان 1402عوامل میکروبی از جمله آلاینده‌هاي بسیار مهمی هستند که از طریق فاضلاب هاي شهري و روستایی تصفیه نشده به دریاي کاسپین وارد می شود و موجب ایجاد خطراتی براي سلامت شناگران می شود. انتروکوک رودهای علائم التهاب معده‌ای و رودهای را ایجاد میکند. این تحقیق یک مطالعه توصیفی و ت چکیده کاملعوامل میکروبی از جمله آلاینده‌هاي بسیار مهمی هستند که از طریق فاضلاب هاي شهري و روستایی تصفیه نشده به دریاي کاسپین وارد می شود و موجب ایجاد خطراتی براي سلامت شناگران می شود. انتروکوک رودهای علائم التهاب معده‌ای و رودهای را ایجاد میکند. این تحقیق یک مطالعه توصیفی و تحقیقی است و با هدف بررسی وضعیت آلودگی با آنتروکوک رودهای آب شناگاه‌های دریای کاسپین در سواحل استان گیلان و مقایسه با استانداردهای سازمان حفاظت محیط‌زیست و وزارت بهداشت انجام گرفت. از 11 منطقه نوار ساحلی دریای کاسپین در استان گیلان به عنوان شناگاه تابستانی که فعال بوده و بیشترین گردشگر را داشت تعداد 55 نمونه (هر شناگاه 5 تکرار) در شهریور ماه در سال 1401 نمونه‌برداری انجام شد. متغییرهای آنتروکوک رودهای، دمای آب، pH، شوری و کدورت مطابق روش‌های موجود در کتاب استاندارد متد سنجش گردید. نتایج نشان داد که میانگین تعداد کل باکتری آنتروکوک رودهای در هر 100 میلی‌لیتر نمونه، 54/52 MPN را نشان داد. مقایسه میانگین تعداد استرپتوکوک رودهای در ایستگاه های مختلف با استاندارد محیط‌زیست و وزارت بهداشت نشان داد که 5 ایستگاه (سفیر امید، صدف، گیسوم، تازه‌آباد و چمخاله) بالاتر از حد مجاز بودند. همچنین بین تعداد استرپتوکوک رودهای با pH آب، همبستگی منفی وجود داشت (P<0.05). در نتیجه این تحقیق بیانگر آلودگی میکروبی با آنتروکوک رودهای در بعضی از شناگاه‌های طبیعی سواحل دریای کاسپین در استان گیلان می‌باشد که می‌تواند سلامت شناگران را تهدید نماید. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
9 - خدمات اکوسیستمی در برنامه راهبردی مدیریت زیست بومی تالاب بین¬المللی امیر¬کلایه
مکرم روانبخش سنگجوییشماره 13 , دوره 8 , بهار-تابستان 1402تالاب ها ازجمله مهم ترین و در معرض خطرترین اکوسیستم های جهانی هستند و مجموعه ای از خدمات اکوسیستمی را به جامعه ارائه می کنند. مدیریت تالاب فرآیند فعال حمایت از خدمات اکوسیستمی است، چراکه فعالیت انسانی به‌طور همزمان منافع اقتصادی و اجتماعی را از خدمات اکوسیستمی استخراج چکیده کاملتالاب ها ازجمله مهم ترین و در معرض خطرترین اکوسیستم های جهانی هستند و مجموعه ای از خدمات اکوسیستمی را به جامعه ارائه می کنند. مدیریت تالاب فرآیند فعال حمایت از خدمات اکوسیستمی است، چراکه فعالیت انسانی به‌طور همزمان منافع اقتصادی و اجتماعی را از خدمات اکوسیستمی استخراج می کند، بنابراین به‌منظور نگهداری طولانی مدت و پایدار این خدمات، توازن سریع از طریق برنامه ریزی و تصمیم گیری مناسب نیاز است. در ایران بر اساس برنامه های چهارم، پنجم و ششم توسعه كشور، سازمان حفاظت محیط‌زیست با همکاری سایر دستگاه ها و ذی نفعان اصلی موظف به پیاده سازی برنامه مدیریت زیست بومی شده است. رویکرد زیست بومی یک راهبرد برای مدیریت یکپارچه منابع آب، زمین و معیشت است که حفاظت و استفاده پایدار را به شیوه ای متعادل گسترش می دهد. برنامه مديريت زیست بومی تالاب امیرکلایه در قالب طرح بين المللي حفاظت از تالاب‌های ايران تدوين گرديده است. روش مورداستفاده نظام برنامه ریزی راهبردی است. این برنامه مدیریتى بر اساس دستاوردهای جلسات کارگاه‌های آموزشى و مشورتى و با شرکت نمایندگان گروه های عمده ذی‌ربط محلی و استانی تهیه گردیده است. در این تحقیق چارچوب کلی برنامه تدوین‌شده شامل اهداف راهبردی، اختصاصی و اقدامات اجرایی جهت دستيابی به هدف نهایی و چشم‌انداز موردبررسی قرارگرفته است پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
10 - بررسی الگوی تغییرات کیفیت آب و شناسایی گیاهان مهاجم آبزی در سدهای آب شرب استان مازندران و ارائه راهکارهای کنترلی دوستدار محیط زیست
پویان مهربان جوبنی هادی مدبری سید محمد موسویشماره 13 , دوره 8 , بهار-تابستان 1402این مطالعه با هدف بررسی تغییرات زیست محیطی و ارزیابی وجود گیاهان آبزی مهاجم و تاثیر آن بر کیفیت آب سدهای آب شرب استان مازندران شامل سد البرز، سد شهید رجایی و سد میجران انجام گرفت. اندازه‌گیری صفات کیفیت آب نشان داد که بهترین شرایط اکسیژن محلول در سد البرز، شهید رجایی و چکیده کاملاین مطالعه با هدف بررسی تغییرات زیست محیطی و ارزیابی وجود گیاهان آبزی مهاجم و تاثیر آن بر کیفیت آب سدهای آب شرب استان مازندران شامل سد البرز، سد شهید رجایی و سد میجران انجام گرفت. اندازه‌گیری صفات کیفیت آب نشان داد که بهترین شرایط اکسیژن محلول در سد البرز، شهید رجایی و میجران در ماه فروردین بود. به علت لایه‌بندی حرارتی ایجاد شده در ماه مرداد و شهریور میزان اکسیژن محلول همه سدها در عمق 7 تا 10 متری به حدود صفر رسید. بیشترین مقدار کلروفیل سد البرز در ماه‌های اردیبهشت و خرداد و در عمق 5 متری با حدود 4، در سد شهید رجایی در مرداد با حدود 4/5 و در سد میجران در ماه مرداد در عمق 10 متری با حدود 11 میلی‌گرم در لیتر بود که بر اساس شاخص کارلسون در این ماه‌ها سدها در وضعیت یوتروف و تغذیه‌گرا بود. بیشترین مقدار فسفات اندازه‌گیری شده در هر سه ماه تیر، مرداد و شهریور در سد میجران مشاهده شد. دو گیاه هیدریلا و گوشاب شناور به عنوان گیاه مهاجم بیشتر در سد میجران شناسایی شد که به نظر می‌رسد با پرنده باکلان که در حاشیه سد میجران شب‌نشین هستند، وارد شده است. تغییر لایه‌های ایجاد شده در سدها از طریق هوادهی به ویژه در ماه‌های مرداد و شهریورماه، جلوگیری از ورود احشام در بالادست سدها و ایجاد بستری مناسب جهت تغییر محل زندگی پرندگان باکلان می‌تواند راهکار مناسبی جهت کمک به بالابردن شرایط کیفی آب سدهای آب شرب باشد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
11 - طراحی،ساخت و ارزیابی سنسورخازنی برای اندازه گیری رطوبت خاک
الهام موحدشماره 13 , دوره 8 , بهار-تابستان 1402كشاورزي دقيق يك مفهوم جديد در كشاورزي امروزي است . يكي از دلايل رشد كشاورزي دقيق در ميان دانشمندان و كشاورزان، پيشرفت تكنولوژي در سيستم های تعيين مختصات جغرافياييGPS، سنسورها، عكسهاي هوايي يا ماهوارهاي (يا سنجش از دور) و تسهيلات مديريت اطلاعات جغرافيايي است. وجود مشکلا چکیده کاملكشاورزي دقيق يك مفهوم جديد در كشاورزي امروزي است . يكي از دلايل رشد كشاورزي دقيق در ميان دانشمندان و كشاورزان، پيشرفت تكنولوژي در سيستم های تعيين مختصات جغرافياييGPS، سنسورها، عكسهاي هوايي يا ماهوارهاي (يا سنجش از دور) و تسهيلات مديريت اطلاعات جغرافيايي است. وجود مشکلات تشخیص پارامتری در حوزه عملیات های آزمایشگاهی در بخش کشاورزی به خصوص تشخیص میزان رطوبت خاک، متخصصان را بر آن داشت است که همواره در تلاش برای بدست آوردن راه کار مناسب برای اندازه گیری میزان رطوبت مورد نیاز گیاه و منطقه مورد نظر باشند. لذا از این رو در این تحقیق سعی شده تا با طراحی وساخت یک سنسور رطوبت سنج که در آن از خاصیت خازنی استفاده شده، بتوان رطوبت خاک را اندازه گیری نمود. این سنسور خازنی متشکل از دو صفخه آلومینیومی عایق بندی شده می باشد که با تغییر رطوبت خاک، ضریب دی الکتریک خازن و بتبع آن ظرفیت خازنی و فرکانس مدار خروجی در آن تغییر میکند. از ویژگیهای دستگاه مورد نظر می توان به تشخیص رطوبت همزمان در چندین نقطه از زمین و همچنین استفاده در کنترل میزان آب دهی مورد نیاز گیاهان اشاره نمود. همچنین این دستگاه دارای یک ماژول فرستنده وگیرنده بیسم با برد 250 مترمی باشد . این دستگاه در شرایط آزمایشگاهی در 80 نقطه مورد بررسی قرار گرفت وجهت بررسی دقیقتر با سنسورهای متفاوت دیگری مورد آزمایش و بررسی واقع شد. میانگین درصد خطای بدست آمده از سنسور خازنی ساخته شده 0.60 درصد می باشد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
12 - کاربرد نشانگر های مولکولی در مطالعات زیست‌شناسی حفاظت
نفیسه مومنی محسن احمدپورشماره 13 , دوره 8 , بهار-تابستان 1402مقدمه: دانش مولکولی نقش مهمی در زمینه حفاظت و پایداری گونه‌های جانوری دارد. مطالعات زیست‌شناسی حفاظت برای شناسایی جمعیت‌های رو به کاهش ضروری است تا بتوان برنامه‌های مدیریتی بهتری برای احیای آنها درنظر گرفت. با وجود پیشرفت دانش مولکولی، روزانه مطالعات بسیاری در زمینه شنا چکیده کاملمقدمه: دانش مولکولی نقش مهمی در زمینه حفاظت و پایداری گونه‌های جانوری دارد. مطالعات زیست‌شناسی حفاظت برای شناسایی جمعیت‌های رو به کاهش ضروری است تا بتوان برنامه‌های مدیریتی بهتری برای احیای آنها درنظر گرفت. با وجود پیشرفت دانش مولکولی، روزانه مطالعات بسیاری در زمینه شناخت بهتر نشانگرهای مولکولی انجام می‌شود. هدف: در این مطالعه، نشانگرهای ژنتیکی بهکار رفته در بیش از 100 مقاله فارسی و انگلیسی بررسی شد. مواد و روش: این منابع از میان مطالعاتی در زمینه زیست‌شناسی حفاظت، زیست‌شناسی و اکولوژی مولکولی، نشانگرهای مولکولی و سایر موضوعات مرتبط انتخاب شد تا با مقایسه آنها، الگوی واضح‌تری از کاربرد هر نشانگر در زمینه زیست‌شناسی حفاظت، ارائه گردد. یافته‌ها: به‌طور کلی، کاربرد هر نشانگر مولکولی تنها به یک مورد محدود نیست اما در بسیاری از موارد می‌توان به وجود رابطه مشخصی میان ویژگیهای هر نشانگر و بیشترین کاربرد آن دست یافت. بحث: با این حال در انتخاب نشانگر مناسب در هر مطالعه حفاظتی در زمینه حیات وحش، مراحل زیر پیشنهاد می‌شود: 1) شناخت گونه مورد مطالعه 2) بررسی سوال یا مشکل حفاظتی 3) شناخت نشانگرهای مولکولی. همچنین، توجه به نرخ جهش و میزان تغییرپذیری در میان نشانگرهای هستهای و میتوکندریایی می‌تواند در انتخاب نشانگر مناسب نقش مفیدی داشته باشد. اما برای رسیدن به اطلاعات ژنتیکی و اکولوژیکی صحیح در زیست‌شناسی حفاظت، اصول ژنتیک جمعیت و تکامل مولکولی نیازمند آموزش جامعتری است تا با مقایسه همه جانبه نتایج مولکولی با سایر علوم و کنترل کیفی ژن توالی‌یابی شده به نتایج قابل استناد‌تری در زمینه ژنتیکی و حفاظتی رسید. پرونده مقاله
پربازدیدترین مقالات
-
دسترسی آزاد مقاله
1 - تعیین رابطه کدورت آب (NTU) و کل مواد معلق (TSS) در آبیاری قطره‌ای
فرهاد میرزایی زینب سجودیشماره 6 , دوره 4 , پاییز-زمستان 1398صافی های شنی از مخازن پر از شن و ماسه با دانه بندی های مشخص و با ضخامت معینی از لایه های شن و ماسه تشکیل می‌شوند که تحت فشار کار می کنند و در سیستم کنترل مرکز‌ی بعد از سیکلون و قبل از فیلتر توری یا دیسکی قرار می‌گیرند. هدف از این تحقیق تعیین رابطه بین کدورت آب و کل مواد چکیده کاملصافی های شنی از مخازن پر از شن و ماسه با دانه بندی های مشخص و با ضخامت معینی از لایه های شن و ماسه تشکیل می‌شوند که تحت فشار کار می کنند و در سیستم کنترل مرکز‌ی بعد از سیکلون و قبل از فیلتر توری یا دیسکی قرار می‌گیرند. هدف از این تحقیق تعیین رابطه بین کدورت آب و کل مواد معلق در آب است. برای تعیین کدورت با استفاده از دستگاه اسپکتروفتومتر نمونه‌ها مورد آزمایش قرار گرفتند و درصد عبور نور از هر نمونه بصورت جداگانه بدست آمد. همچنین آزمون تعیین کل مواد معلق نیز انجام گرفت. نتایج این آزمایش نشان داد که یک معادله درجه دوم بین درصد عبور نور و کل مواد معلق جامد وجود دارد که این معادله از نمودار شکل 3 که همبستگی بیشتری بین داده‌ها دارد به‌عنوان معادله اصلی معرفی می‌شود. همان‌طور که مشاهده می‌شود در طول موج 450 نانومتر بین کدورت و درصد عبور نور همبستگی بیشتری داشته و خطای کمتری وجود دارد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
2 - ارزیابی و تحلیل اثرات محیط‌زیستی خیابان‌های شهری با استفاده از مدل تصمیم‌گیری چندمعیاره، مطالعه موردی: خیابان 58 متری اراک
مریم حسینخانی امیر انصاری امیر هدایتی آقمشهدیشماره 6 , دوره 4 , پاییز-زمستان 1398هدف از این تحقیق ارزیابی و برنامه ریزی خیابان های شهری شهر اراک است. در این پژوهش ارزیابی اثرات محیط زیستی با استفاده از سه روش ماتریس سریع، تاپسیس فازی و ANP که هر دو از روش‌های تصمیم‌گیری چندمعیاره هستند انجام شد. فرآیند طی شده شامل: تعیین شاخص‌ها (با استفاده از مطالع چکیده کاملهدف از این تحقیق ارزیابی و برنامه ریزی خیابان های شهری شهر اراک است. در این پژوهش ارزیابی اثرات محیط زیستی با استفاده از سه روش ماتریس سریع، تاپسیس فازی و ANP که هر دو از روش‌های تصمیم‌گیری چندمعیاره هستند انجام شد. فرآیند طی شده شامل: تعیین شاخص‌ها (با استفاده از مطالعات کتابخانه‌ای)، تعیین محدوده، معرفی گزینه ها، مطالعات وضعیت پایه محیط زیست، تعیین و پیش بینی اثرات، ارزیابی اثرات با سه روش یاد شده و تهیه گزارش است. در ادامه وضعیت موجود عوامل محیط زیست بررسی شد. سپس به‌وسیله چک لیست مهمترین عواملی که در صورت احداث خیابان 58 متری تحت تأثیر قرار می گیرند، شناسایی شدند و به‌عنوان معیار در ارزیابی اثرات خیابان انتخاب شدند. سپس با استفاده از سه روش ارزیابی سریع، تاپسیس فازی و ANP، به طور جداگانه ارزیابی اثرات محیط زیست انجام شد. در روش ماتریس سریع با توجه به اینکه تعداد اثرات منفی بیشتر از اثرات مثبت بود به اجرای پروژه رأی منفی داده شد. هر دو روش تاپسیس فازی و ANP، گزینه عدم اجرا بیشترین وزن و اولویت را به خود اختصاص داده است. اما در این میان روش ANP به دلیل توانایی در ایجاد یک شبکه با روابط متقابل بین معیارها و گزینه‌ها را در سطوح و جهات مختلف به عنوان روش مناسب برای ارزیابی اثرات محیط زیستی پروژه های مختلف معرفی شد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
3 - بررسی اثرات زيست محيطي توليد پسته با روش ارزيابي چرخه حيات، مطالعه موردي: شهرستان رفسنجان
مریم رجایی محمد رضا علمی مهین ملکیانشماره 6 , دوره 4 , پاییز-زمستان 1398روش ارزيابي چرخه حيات رویکردی مورد قبول براي ارزيابي اثرات زيست محيطي سراسر چرخه حيات يك محصول می باشد كه براساس دو مؤلفه ميزان مصرف منابع و انتشار آلاينده ها به محيط زيست محاسبه مي‌شود. در این مطالعه، ارزیابی اثرات زیست محیطی تولید پسته از ابتدای کاشت تا درب مزرعه با ا چکیده کاملروش ارزيابي چرخه حيات رویکردی مورد قبول براي ارزيابي اثرات زيست محيطي سراسر چرخه حيات يك محصول می باشد كه براساس دو مؤلفه ميزان مصرف منابع و انتشار آلاينده ها به محيط زيست محاسبه مي‌شود. در این مطالعه، ارزیابی اثرات زیست محیطی تولید پسته از ابتدای کاشت تا درب مزرعه با استفاده از روش ارزیابی چرخه حیات (LCA) در شهرستان رفسنجان برآورد شد. اطلاعات اولیه به روش پرسشنامه و مصاحبه با کشاورزان منطقه جمع‌آوری شد. داده‌های جمع‌آوری شده با استفاده از پایگاه داده‌ای Ecoinvent®3.0 و نرم‌افزار Simapro8.0.4.30 تجزیه و تحلیل شد. مرز سیستم، مزرعه و واحد کاری در این مطالعه یک تن پسته در نظر گرفته شد. نتایج این مطالعه نشان داد که استفاده از دیزل و الکتریسیته به عنوان منابع انرژی منجر به انتشار CO2، NOx ، SOx و فلزات سنگین به محیط می‌شود. تجزیه و تحلیل داده‌های پسته نشان داد که انتشار ناشی از کودها در طبقات، بیشترین نقش را در کاهش منبع، گرم شدن جهانی، سمیت برای انسان، سمیت برای آبزیان دریایی و فتواکسیداسیون شیمیایی داشت. انتشار ناشی از مصرف سوخت‌ها بیشترین اثر را در تخریب لایه ازون داشتند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
4 - ارزیابی جاذبهای طبیعی در تصفیه آب و فاضلاب
محدثه توکلیشماره 7 , دوره 5 , بهار-تابستان 1399با بیشتر شدن فعاليت‌هاي صنعتي و تخليه فاضلاب‌هاي تصفيه نشده که شامل آلاینده‌های محیط زیستی مختلف هستند به محيط‌هاي آبي، مشكلاتي مانند كاهش قابليت نفوذ نور، به وجود آمدن شرايط بي‌هوازي و عوارضی همچون آلرژي و سرطان برای انسان و سایر موجودات زنده ایجاد می‌شود. روش جذب سطحي چکیده کاملبا بیشتر شدن فعاليت‌هاي صنعتي و تخليه فاضلاب‌هاي تصفيه نشده که شامل آلاینده‌های محیط زیستی مختلف هستند به محيط‌هاي آبي، مشكلاتي مانند كاهش قابليت نفوذ نور، به وجود آمدن شرايط بي‌هوازي و عوارضی همچون آلرژي و سرطان برای انسان و سایر موجودات زنده ایجاد می‌شود. روش جذب سطحي به عنوان يكي از اثرگذارترین و کارآمدترین روش‌ها در حذف آلاینده‌های محیط زیستی مطرح است و در بین روش‌های رایج برای تصفیه فاضلاب، کاربرد جاذبهای طبیعی نسبت به روش‌های دیگر کارایی بیشتری داشته و از نظر اقتصادی نیز مناسب‌تر است. از آن جایی که جاذبهای طبیعی به وفور در طبیعت وجود دارند و دارای قیمت بسیار ناچیز و حتی در بعضی از موارد بدون هزینه هستند. جذب آلاینده به وسیله این مواد، می‌تواند روشی مناسب به منظور حذف مواد سمی از آب‌های آلوده و پسابهای صنعتی باشد. در این مقاله، به بررسی عملکرد تعدادی از جاذبهای زیستی به منظور حذف آلاینده‌ها از فاضلاب‌های صنعتی و پساب‌ها پرداخته می شود. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
5 - بررسی حذف رنگ کنگورد از پساب های صنعتی با استفاده از روش جذب سطحی
محدثه توکلی نیلوفر عابدین زادهشماره 6 , دوره 4 , پاییز-زمستان 1398امروزه، حذف رنگ‌های مختلف از پسابهای صنعتی به دغدغه‌ای مهم تبدیل شده است. رنگ‌های مصنوعی مورد استفاده در صنایعی مانند نساجی، موادی آلی با ساختاری پیچیده، سمی و جهش‌زا هستند. کنگورد نیز، رنگی اسیدی است که یک منبع آلودگی پرخطر به حساب می‌آید و زندگی انسان و سایر جانداران چکیده کاملامروزه، حذف رنگ‌های مختلف از پسابهای صنعتی به دغدغه‌ای مهم تبدیل شده است. رنگ‌های مصنوعی مورد استفاده در صنایعی مانند نساجی، موادی آلی با ساختاری پیچیده، سمی و جهش‌زا هستند. کنگورد نیز، رنگی اسیدی است که یک منبع آلودگی پرخطر به حساب می‌آید و زندگی انسان و سایر جانداران زمین را مورد تهدید قرار می‌دهد. روش‌های مختلفی مانند فرآیندهای الکتروشیمیایی، فیزیکی و بیولوژیکی به منظور حذف رنگینه آلی کنگورد از نمونه‌های آبی وجود دارد. جذب سطحی، یکی از مؤثرترین روش‌های مدرن تصفیه پسابهای صنعتی می‌باشد که فرآیندی نسبتاً ساده و ارزان بوده و محصولات غیرسمی و کم‌خطر ایجاد میکند. هدف از این پژوهش، لزوم حذف رنگینه کنگورد از محلول‌های آبی و مروری بر پژوهش‌های انجام گرفته برای حذف آن است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
6 - تأثیر گیاه پونه (Mentha pulegium L.) بر عملکرد، ویژگی های لاشه و غلظت برخی از فراسنجه های خون در جوجه های گوشتی
علی ریعان محصصی حسن درمانی کوهی رضا ناصری هرسینی علی میرزا آقازاده حامد کیومرثیشماره 6 , دوره 4 , پاییز-زمستان 1398به منظور بررسي اثرات پودر گیاه پونه (Mentha pulegium L.) بر عملکرد، غلظت برخی فراسنجه های خون و ویژگی های لاشه جوجه‌های گوشتی، از 160 قطعه جوجه یک روزه راس در قالب طرح كاملاً تصادفي با چهار تیمار و چهار تکرار استفاده شد. تیمارهای آزمایشی شامل سطوح صفر (شاهد)، 2/0، 4/0 و چکیده کاملبه منظور بررسي اثرات پودر گیاه پونه (Mentha pulegium L.) بر عملکرد، غلظت برخی فراسنجه های خون و ویژگی های لاشه جوجه‌های گوشتی، از 160 قطعه جوجه یک روزه راس در قالب طرح كاملاً تصادفي با چهار تیمار و چهار تکرار استفاده شد. تیمارهای آزمایشی شامل سطوح صفر (شاهد)، 2/0، 4/0 و 6/0 درصد پودر پونه بودند. تیمار حاوی 6/0 درصد پودر پونه در مقایسه با گروه شاهد در دوره آغازین مصرف خوراک بالاتری را به خود اختصاص داد (05/0P<)؛ با وجود این در دوره رشد و نیز در کل دوره آزمایش، تفاوت معنی داری بین تیمارها مشاهده نشد. از نظر میانگین افزایش وزن روزانه و ضریب تبدیل خوراک در دوره های آغازین، رشد و کل دوره ی آزمایش نیز تفاوت معنی داری در بین تیمارهای آزمایشی مشاهده نشد. درصد لاشه در سن 42 روزگی در تیمارهای حاوی پودر پونه در مقایسه با گروه شاهد به طور معنی داری کاهش یافت (05/0P<). درصد وزنی اجزای لاشه شامل ران، سینه، چربی بطنی، قلب، کبد و سنگدان تحت تأثیر تیمارهای آزمایشی قرار نگرفت. غلظت تری-گلیسرید و VLDL پلاسما در تیمارهای حاوی پودر پونه به طور معنی دار و خطی در مقایسه با گروه شاهد کاهش یافت (05/0P<). در رابطه با سطوح کلسترول کل و HDL پلاسما، به ترتیب کاهشی معنی دار در تیمار حاوی سطح 4/0 و تیمار حاوی سطح 2/0 درصد پودر پونه در مقایسه با گروه شاهد حاصل شد (05/0P<). سطوح LDL پلاسما تحت تأثیر تیمارهای آزمایشی قرار نگرفت. نتایج پژوهش حاضر نشان داد که استفاده از سطوح محدود پودر پونه تا سطح 6/0 درصد تأثیر قابل ملاحظه ای بر عملکرد جوجه های گوشتی ندارد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
7 - اولویت بندی فناوری های بازیابی انرژی از زباله جامد شهری (مطالعه موردی شهر مشهد)
آرمان شاهنظریشماره 7 , دوره 5 , بهار-تابستان 1399فناوری های بازیابی انرژی حرارتی که به منظور سوزاندن پسماند جامد شهری مورد استفاده قرار می گیرد، یکی از روش های نسبتاً جدید و مناسب در مدیریت پسماند محسوب می شود. در اثر سوختن پسماند، حرارت و گازهایی بوجود می آید که این گازها را می توان برای تولید انرژی استفاده نمود. در چکیده کاملفناوری های بازیابی انرژی حرارتی که به منظور سوزاندن پسماند جامد شهری مورد استفاده قرار می گیرد، یکی از روش های نسبتاً جدید و مناسب در مدیریت پسماند محسوب می شود. در اثر سوختن پسماند، حرارت و گازهایی بوجود می آید که این گازها را می توان برای تولید انرژی استفاده نمود. در این تحقیق مدل تصمیم گیری مبتنی بر روش فرآیند تحلیل سلسله مراتبی (AHP) جهت انتخاب بهترین سیستم ترموشیمیایی بر اساس سه معیار فنی، اقتصادی و زیست محیطی ارائه شده است. در این مطالعه سیستم های زباله سوز (توده سوز)، گازی سازی، پیرولیز و پلاسما مورد ارزیابی قرار گرفتند. جمع آوری اطلاعات مورد نیاز از طریق بررسی منابع معتبر و تهیه و تکمیل پرسشنامه به دست آمد. منطقه مورد مطالعه در این تحقیق، شهر مشهد می باشد. نتایج این مطالعه بیانگر آن است که در بین سیستم های مورد بررسی، سیستم (فناوری) پلاسما بهترین گزینه جهت بازیابی انرژی از پسماندهای جامد شهر مشهد بوده و پس از آن نیز به ترتیب سیستم های زباله سوز، گازی سازی و پیرولیز در رده های بعدی قرار می‌گیرند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
8 - کاربست مدل دراستیک در بررسی روند توسعه صنعتی دشت ساری با تاثیر بر آلودگی زیست محیطی
محمد رحمانی طاهره آذریشماره 6 , دوره 4 , پاییز-زمستان 1398در ایجاد شهرک‌های جدید صنعتی به منظور پاسخگویی به نیازهای مردم بایستی به عوامل و فاکتورهای موثر در حفاظت، مدیریت و توسعه پایدار آبخوان‌ها و منابع آبی موجود در یک دشت توجه گردد. لذا بررسی پتانسیل آسیب‌پذیری آبخوان جهت مکان‌یابی شهرک‌های جدید صنعتی لازم و ضروری می باشد. د چکیده کاملدر ایجاد شهرک‌های جدید صنعتی به منظور پاسخگویی به نیازهای مردم بایستی به عوامل و فاکتورهای موثر در حفاظت، مدیریت و توسعه پایدار آبخوان‌ها و منابع آبی موجود در یک دشت توجه گردد. لذا بررسی پتانسیل آسیب‌پذیری آبخوان جهت مکان‌یابی شهرک‌های جدید صنعتی لازم و ضروری می باشد. در این تحقیق، جهت ارزیابی عوامل هیدروژئولوژیکی اثرگذار در مکان‌یابی شهرک‌های صنعتی در دشت ساری به عنوان مطالعه موردی، نقشه خطرپذیری دشت با استفاده از مدل دراستیک تهیه گردید. نتایج حاصل از مدل دراستیک نشان داد که آسیب‌پذیری آبخوان دشت ساری در سه گروه آسیب‌پذیری بالا (49/10 درصد)، بسیار بالا (66/56 درصد) و بسیار بسیار بالا (85/32 درصد) قرار می گیرد. تحلیل حساسیت به دو روش تک پارامتری و حذف پارامتر مشخص می‌نماید که عامل عمق آب زیرزمینی بیشترین حساسیت را در شاخص آسیب‌پذیری دراستیک ایجاد میکند. آبخوان دشت ساری به دلیل عمق کم آب زیرزمینی به شدت تحت تأثیر آلاینده‌های حاصل از کشاورزی و فعالیت شهرک‌های صنعتی قرار می‌گیرد لذا منطقه مورد مطالعه براساس نقشه نهایی خطرپذیری، پتانسیل آسیب‌پذیری شدید آبخوان و میزان آلودگی موجود در آن، جهت ایجاد شهرک‌های جدید صنعتی از موقعیت مناسبی برخوردار نمی‌باشد. همچنین در صورت عدم رعایت ملاحظات زیست محیطی توسط کشاورزان و واحدهای صنعتی موجود در دشت، خسارات جبران ناپذیری به آبخوان وارد می شود. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
9 - بازیافت آب پنیر، رهیافت مناسب جلوگیری از آسیب های محیط زیست
زهرا کتبه ئی مرادی مریم حقیقی خمامی حامد کیومرثی هوشنگ دهقان زاده سعید تمدنی جهرمیشماره 7 , دوره 5 , بهار-تابستان 1399امروزه با افزایش تولید و گسترش تنوع تولیدات لبنی در کارخانه‌ها و تولید آب‌پنیر، این فرآورده غذایی از اهمیت بالایی برخوردار شده است. آب‌پنیر بخش آبکی جداشده از شیر است که طی مراحل افزودن اسید، حرارت دادن و انعقاد مایه‌پنیر حاصل می‌شود. این مایع زردرنگ حاوی لاکتوز فراوان چکیده کاملامروزه با افزایش تولید و گسترش تنوع تولیدات لبنی در کارخانه‌ها و تولید آب‌پنیر، این فرآورده غذایی از اهمیت بالایی برخوردار شده است. آب‌پنیر بخش آبکی جداشده از شیر است که طی مراحل افزودن اسید، حرارت دادن و انعقاد مایه‌پنیر حاصل می‌شود. این مایع زردرنگ حاوی لاکتوز فراوان و ترکیبات معدنی نظیر کلسیم و فسفر است و با توجه به ارزش بیولوژیکی بالای پروتئین این فرآورده جانبی صنعت پنیرسازی نسبت به پروتئین کازئین و تخم‌مرغ، استفاده از آن را به‌عنوان یک منبع غذایی جهت جلوگیری از آلودگیهای محیط‌زیست حائز اهمیت می‌باشد. همچنین از آب پنیر فرآورده‌هایی نظیر کنسانتره پروتئینی (WPC)، مشتقات پروتئین‌های سرم (لاکتوپراکسیداز، لاکتوفرین)، پروتئین‌های کافتی (کنسانتره‌های پپتیدی) و املاح نظیر نمک‌های کلسیم به‌دست می‌آید. از آنجا که پسابهای صنعت لبنیات دارای بالاترین میزان آلودگی از جمله مقدار زیادی مواد آلی، ماده ضدعفونی کننده قلیایی و مواد شیمیایی، کربن و نیتروژن هستند باعث افزایش غلظت آمونیوم در گستره‌های آبی شده و با توجه به غنی بودن این ماده از ترکیبات آلی، تقاضاي اکسيژن زيستي (BOD) آب را بالا می‌برند، بنابراین در صورت تخلیه و رهاسازی پسابهای تصفیه نشده این صنعت در طبیعت بروز مشکلات محیط‌زیستی جدی اجتناب‌ناپذیر خواهد بود. از طرف دیگر، استفاده روزافزون از سوخت‌های فسیلی به سبب کاهش ذخایر موجود و مشکلات محیط‌زیستی، محققان را به سمت تولید منابع جدید انرژی‌های تجدید‌پذیر ترغیب نموده است و می‌توان بیان کرد که فن‌آوری‌های زیستی جدید، همچون استفاده از آب‌پنیر به‌عنوان راهی به‌منظور تولید سوخت‌های زیستی، باعث کاهش مشکلات محیط‌زیستی دفع این پساب‌ها به طبیعت می‌گردد. امروزه با استفاده از فن‌آوری زیستی از این ترکیبات می‌توان به‌منظور تولید سوخت‌های زیستی ازجمله هیدروژن، متان و اتانول استفاده نمود. تاکنون روش‌ها و آزمون‌های مختلفی برای تولید این منابع سوختی صورت گرفته است که در این مطالعه به بررسی راهکارهای مؤثر به‌منظور بازیافت آب‌پنیر و جلوگیری از آسیب‌های محیط‌زیستی آن پرداخته می‌شود. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
10 - بررسی توانایی تخریب و حذف رنگزاهای مختلف با استفاده از نانوذرات کلوئیدی نقره
محدثه توکلی فریبا استوارشماره 4 , دوره 3 , بهار-تابستان 1397رنگ‌ها، يكي از مهم‌ترين گروه‌های آلاينده آب می‌باشند و تنها يك بار ورود آنها به آب می تواند كيفيت آب را به طور چشمگيري كاهش دهد. ضمن این كه به سبب منشاء سنتزي و حضور مولكول‌هاي پيچيده در ساختار رنگ‌ها، فرآيند تصفيه در بعضی مواقع با مشكلاتي نیز، همراه می‌باشد. نانوذرات چکیده کاملرنگها، يكي از مهم‌ترين گروه‌های آلاينده آب می‌باشند و تنها يك بار ورود آنها به آب می تواند كيفيت آب را به طور چشمگيري كاهش دهد. ضمن این كه به سبب منشاء سنتزي و حضور مولكول‌هاي پيچيده در ساختار رنگ‌ها، فرآيند تصفيه در بعضی مواقع با مشكلاتي نیز، همراه می‌باشد. نانوذرات كلوئيدي فلزات نقش مهمي در تكنولوژي به خصوص در ساخت شيشه و سراميك ايفا مي‌كنند و به عنوان روش مناسبی جهت تصفیه آلاینده های موجود در آب و فاضلاب استفاده می شوند. در این مطالعه، از روش احیای شیمیایی به منظور سنتز نانوذرات نقره کلوئیدی استفاده گردید. سپس به منظور بررسی کارایی نانوذرات نقره سنتزی، چندین محلول رنگینه و رنگزای گوگردی، آزو، راکتیو، کاتیونی و آنیونی تهیه شد و از ماده سنتزی در جهت تخریب رنگ‌های متفاوتی استفاده گردید. در نهایت، به مقایسه تأثیر این نانو‌ذره کلوئیدی بر هر کدام از آنها پرداخته شد. نتایج نشان داد که نانوذرات کلوئیدی نقره، توانایی تخریب و حذف رنگینه های متیل رد و متیل اورانژ ار نمونه های آبی را دارند و می توان از این نانوذرات جهت تصفیه آب و پساب حاوی این رنگینه ها استفاده نمود. پرونده مقاله
