با توجه به تنوع موارد استفاده فولاد در دنيا و گسترده شدن دايره مصرف آن همراه با پيشرفت تکنولوژي، توليد فولاد همگام با پيشرفت تکنولوژي، تغييرات بسياري داشته است، که در پي اين تغييرات، توليدکنندگان سعي در بالا بردن بهرهوري و استفاده از انرژي و سوختهاي ارزانتر با توجه ب چکیده کامل
با توجه به تنوع موارد استفاده فولاد در دنيا و گسترده شدن دايره مصرف آن همراه با پيشرفت تکنولوژي، توليد فولاد همگام با پيشرفت تکنولوژي، تغييرات بسياري داشته است، که در پي اين تغييرات، توليدکنندگان سعي در بالا بردن بهرهوري و استفاده از انرژي و سوختهاي ارزانتر با توجه به محيط جغرافيايي خود کردهاند. در مراحل مختلف فرآیند فولادسازی (ککسازی، آهنسازی، فولادسازی) پسماندهایی تولید میشود. پسماندهاي توليدي در اين صنعت با وجود مواد خطرناک از جمله فلزات سنگين، براساس طبقه بنديهاي موجود پسماندها، جز پسماندهاي خطرناک طبقه بندي مي شوند. بههمین دلیل شناسايي و آناليز و مديريت چنين پسماندي در اين نوع صنايع ضرورت دارد. رهاسازي پسماندهای خطرناک فوق الذکر در طبيعت ميتواند در صورت تجاوز از شرايط قابل پذيرش محيط، مسايل و مشکلاتي را براي محيط زيست و نهايتاً سلامتي انسان در پي داشته باشد. لذا مديريت مناسب اين مواد زائد خطرناک بهمنظور کاهش و کنترل آلودگي محيط زيست از اهميت ويژه اي برخوردار ميباشد.
پرونده مقاله
ارزﯾﺎﺑﯽ رﯾﺴﮏ زﯾﺴﺖ ﻣﺤﯿﻄﯽ ﮔـﺎﻣﯽ ﻓﺮاﺗـﺮ از ارزﯾﺎﺑﯽ ﺑﻮده و در آن ﻋﻼوه ﺑﺮ ﺑﺮرﺳﯽ و ﺗﺤﻠﯿﻞ ﺟﻨﺒﻪﻫﺎي ﻣﺨﺘﻠﻒ رﯾﺴﮏ، ﺿـﻤﻦ ﺷـﻨﺎﺧﺖ ﮐﺎﻣـﻞ از ﻣﺤـﯿﻂ زﯾﺴـﺖ ﻣﻨﻄﻘﮥ ﺗﺤﺖ اﺛﺮ، ﻣﯿﺰان ﺣﺴﺎﺳﯿﺖ ﻣﺤـﯿﻂ زﯾﺴـﺖ ﻣﺘـﺄﺛﺮ و ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ ارزشﻫﺎي ﺧﺎص زﯾﺴﺖ ﻣﺤﯿﻄـﯽ ﻣﻨﻄﻘـﻪ ﻧﯿـﺰ در ﺗﺠﺰﯾﻪ و ﺗﺤﻠﯿﻞ و ارزﯾﺎﺑﯽ رﯾﺴـﮏ ﻣﻨﻄﻘـﻪ در چکیده کامل
ارزﯾﺎﺑﯽ رﯾﺴﮏ زﯾﺴﺖ ﻣﺤﯿﻄﯽ ﮔـﺎﻣﯽ ﻓﺮاﺗـﺮ از ارزﯾﺎﺑﯽ ﺑﻮده و در آن ﻋﻼوه ﺑﺮ ﺑﺮرﺳﯽ و ﺗﺤﻠﯿﻞ ﺟﻨﺒﻪﻫﺎي ﻣﺨﺘﻠﻒ رﯾﺴﮏ، ﺿـﻤﻦ ﺷـﻨﺎﺧﺖ ﮐﺎﻣـﻞ از ﻣﺤـﯿﻂ زﯾﺴـﺖ ﻣﻨﻄﻘﮥ ﺗﺤﺖ اﺛﺮ، ﻣﯿﺰان ﺣﺴﺎﺳﯿﺖ ﻣﺤـﯿﻂ زﯾﺴـﺖ ﻣﺘـﺄﺛﺮ و ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ ارزشﻫﺎي ﺧﺎص زﯾﺴﺖ ﻣﺤﯿﻄـﯽ ﻣﻨﻄﻘـﻪ ﻧﯿـﺰ در ﺗﺠﺰﯾﻪ و ﺗﺤﻠﯿﻞ و ارزﯾﺎﺑﯽ رﯾﺴـﮏ ﻣﻨﻄﻘـﻪ در ﻧﻈـﺮ ﮔﺮﻓﺘـﻪ ﻣﯽﺷﻮد. جهت انجام این مطالعه ابتدا با استفاده از بازدید میدانی فعالیتهایی که منجر به بروز ریسک در عملیات ساخت اسکله بندر کاسپین شده، شناسایی و بهمنظور استخراج ریسکهای حایز اهمیت از پرسشنامه متخصصان (دلفی) استفاده گردید. درنهایت از بین ریسکهای شناسایی شده 10 ریسک محیط زیستی جهت الویتبندی انتخاب گردید. پس از شناسایی ریسکها شاخصهای احتمال وقوع، شدت ریسک و حساسیت محیط پذیرنده بهعنوان معیارهای الویتبندی ریسک انتخاب گردید. جهت تعیین احتمال وقوع ریسک از روش تجزیه و تحلیل سلسله مراتبی و نرمافزار 2000 ECPRO، جهت تعیین نمرات شدت ریسک از راهنماهای روش تحلیل مقدماتی خطرات و جهت تعیین مقادیر مربوط به حساسیت از متون رفرنس استفاده گردید. پس از تعیین شاخصها از نرمافزار تاپسیس جهت الویتبندی ریسکها استفاده گردید. نتایج الویتبندی ریسکهای مورد مطالعه نشان داد بیشترین میزان ریسک مربوط به افزایش کدورت، تغییر شکل بستر وآلودگی آب به ترتیب با اوزان 938/0، 898/0 و 662/0 ناشی از مهمترین فعالیتهای آمادهسازی اسکله شامل عملیات لایروبی و حفاری بستر دریا میباشد که میتواند اختلاط و آشفتگی بستر، معلق شدن رسوبات و در پی آن کاهش نور و مرگ و میر موجودات در کوتاه مدت و تغییر باتیمتری بستر دریا، فرسایش ساحل، نفوذ شوری و تغییر ذخایر شیلاتی در دراز مدت را ایجاد کند.
پرونده مقاله
افزایش آلودگی هوا و ایجاد گرمایش جهانی در اثر استفاده بیرویه سوختهای فسیلی توجه عموم را به سمت تغييرات آب و هوايي معطوف كردند. بر همين اساس انتظار افزايش تقاضا براي ساير انرژي هاي جايگزين بخصوص انرژي هاي تجديد پذير قابل پيشبيني است. در حالیکه برخی از تحقیقات بر روی چکیده کامل
افزایش آلودگی هوا و ایجاد گرمایش جهانی در اثر استفاده بیرویه سوختهای فسیلی توجه عموم را به سمت تغييرات آب و هوايي معطوف كردند. بر همين اساس انتظار افزايش تقاضا براي ساير انرژي هاي جايگزين بخصوص انرژي هاي تجديد پذير قابل پيشبيني است. در حالیکه برخی از تحقیقات بر روی انرژیهای تجدیدپذیر نشان میدهد که این نوع از انرژیها نیز دارای اثرات نامطلوب محیطزیستی هستند. در این مطالعه به بررسی سیستمهای انرژی خورشیدی، انرژی باد و هیدروالکتریک پرداخته و اثرات آنها از نظر آلودگی هوا، خاک، صوت و اثر بر روی حیات وحش بررسی شده است. نتایج نشان میدهد علیرغم اینکه این نوع از انرژیها به عنوان انرژی پاک خوانده میشوند دارای اثرات محیطزیستی منفی می باشند. اين تحقیق همچنين مواردی كه موجب جلوگیری از بروز اثرات مخرب منابع انرژي تجديدپذير را پیشنهاد میدهد.
پرونده مقاله
در دهههای اخیر با توجه به رشد سریع شهرنشینی و افزایش جمعیت در شهرها، استفاده از وسایل نقلیه عمومی و خودروهای شخصی روز به روز در حال افزایش است که از پیامدهای آن میتوان به وابستگی بیشتر به خودرو، سفرهای طولانی، افزایش هزینههای حملونقل و مهمتر از همه مخاطرات زیستمحیطی چکیده کامل
در دهههای اخیر با توجه به رشد سریع شهرنشینی و افزایش جمعیت در شهرها، استفاده از وسایل نقلیه عمومی و خودروهای شخصی روز به روز در حال افزایش است که از پیامدهای آن میتوان به وابستگی بیشتر به خودرو، سفرهای طولانی، افزایش هزینههای حملونقل و مهمتر از همه مخاطرات زیستمحیطی و آلودگی هوا اشاره نمود. استفاده بیرویه از خودروها موجب اتلاف انرژیهای تجدیدناپذیر، بروز اثرات گلخانهای، و ناراضی بودن شهرنشینان از میزان بالای آلوگیهای صوتی و هوا و در نتیجهی آن کاهش کارایی اقتصادی میگردد. در این راستا دولتها به منظور کاهش آلایندگي وسايل نقليه، قوانين و استانداردهای مختلفی را تعیین نموده و سازندگان خودرو را ملزم به رعايت آنها کردهاند. اين الزامات خودروسازان را به جستوجو براي يافتن راههايي در جهت کاهش آلودگيهاي زيستمحيطي محصولاتشان واداشته و زمينه ظهور فناوريهاي نوين در اين صنعت را فراهم کرده است. به همین دلیل توجه به بررسیهای محیط زیستی در صنایع خودروسازی یکی از فاکتورهای مهم و اساسی به شمار میرود. در این پژوهش به بررسی انواع آلودگیهای ناشی از صنایع خودروسازی و راههای عملی برای کاهش این آلودگیها پرداخته شده است.
پرونده مقاله
امروزه تولید و مصرف فولاد به عنوان یک معیار مهم برای سنجش میزان توسعه صنعتی کشورها بکار گرفته میشود. در کشورهای در حال توسعه، به دلیل نیاز به سرمایه گذاری در امور عمرانی و زیرساختهای اقتصادی، سیاستگذاری تولید فولاد در جهت تولید انواع فولاد ساختمانی میباشد. در این راس چکیده کامل
امروزه تولید و مصرف فولاد به عنوان یک معیار مهم برای سنجش میزان توسعه صنعتی کشورها بکار گرفته میشود. در کشورهای در حال توسعه، به دلیل نیاز به سرمایه گذاری در امور عمرانی و زیرساختهای اقتصادی، سیاستگذاری تولید فولاد در جهت تولید انواع فولاد ساختمانی میباشد. در این راستا، هدف اصلی از احداث کارخانه فولاد مورد بررسی، اشتغالزایی در منطقه، کاهش واردات و کمک به توسعه اقتصادی کشور از طریق تولید شمش کربنی با فناوری کوره قوس الکتریکی می باشد. پس از تعیین محدوده بلافصل و محدوده مطالعاتی مستقیم طرح، آلاینده های مهم ناشی از اجرای طرح در مرحله ساختمانی و بهره برداری مورد بررسی قرار گرفت و اقدامات اصلاحی برای کاهش اثرات ناشی از آلاینده ها لحاظ گردید. در این تحقیق، جهت ارزیابی اثرات محیط زیستی طرح احداث کارخانه فولاد، از روش ماتریس سریع استفاده شد که بر اساس نتایج، از 96 اثر شناسایی شده، 1/55 درصد اثرات منفی و 9/44 درصد مثبت اعلام گردید که در صورت رعایت اقدامات اصلاحی قبل و بعد از اجرای طرح، اثرات منفی آن به حداقل خواهد رسید. همچنین، پیشنهاد می گردد بعد از اجرای طرح، هر سه ماه یکبار جهت کنترل خروجی های کارخانه نسبت به پایش دوره ای آلاینده ها اقدام گردد.
پرونده مقاله
در سالهای اخیر، گسترش صنایع به افزایش تولید فاضلابهای صنعتی و آلودگی محیطزیست منجر شده است. مواد رنگزا از مهمترین آلایندههای موجود در فاضلابهای صنعتی بهشمار میآیند. رنگ یکی از مشخصههای دائمی آبهای سطحی است که به دلیل افزایش مصرف کلر دارای اهمیت بالایی است. امروزه رنگه چکیده کامل
در سالهای اخیر، گسترش صنایع به افزایش تولید فاضلابهای صنعتی و آلودگی محیطزیست منجر شده است. مواد رنگزا از مهمترین آلایندههای موجود در فاضلابهای صنعتی بهشمار میآیند. رنگ یکی از مشخصههای دائمی آبهای سطحی است که به دلیل افزایش مصرف کلر دارای اهمیت بالایی است. امروزه رنگها به طور گسترده، در صنایع مختلفی از قبیل نساجی، کاغذ، چرم، صنایع چاپ و لوازم آرایشی مورد استفاده قرار میگیرند. تخلیه فاضلابهاي رنگی ﻧﻪﺗﻨﻬﺎ ﺟﻨﺒﻪ زﯾﺒﺎﺷﻨﺎﺧﺘﯽ آبﻫﺎي ﭘﺬﯾﺮﻧﺪه را ﺗﺤﺖ ﺗﺄﺛﯿﺮﻗﺮار ﻣﯽدﻫﺪ، ﺑﻠﮑﻪ ﻣﻨﺠﺮ ﺑﻪ ﮐﺎﻫﺶ ﻓﺮآﯾﻨﺪ ﻓﺘﻮﺳﻨﺘﺰ ﻧﯿﺰ ﻣﯽگردد. همچنین، وجود رنگها و فرآوردههاي واسطهاي آنها براي زندگی آبزیان سمی، سرطانزا و جهشزا میباشد. اغلب این رنگ ها باعث آلرژي، درماتیت و خارش پوست میشوند، و بروز سرطان و جهشزایی را در انسانها تسریع میکنند. بنابراین پسابهاي صنعتی حاوي رنگ، نیازمند تصفیه قبل از تخلیه به محیط پذیرنده میباشند. هدف از این پژوهش، ارائه خلاصهای از مهمترین رنگینههای صنعتی، تأثیرات بهداشتی و محیطی رنگها به عنوان آلاینده و همچنین؛ بیان روشهای حذف آنها از آب و فاضلاب میباشد. در این پژوهش، روشهای مختلف حذف رنگزا مانند روشهای بیوژیکی، فیزیکی و جذب سطحی بیان شد و بهترین فرآیند جهت تصفیه پسابهای رنگی با توجه به صرفه اقتصادی معرفی گردید.
پرونده مقاله
شهر ری، در دهههاي اخير رشد بيسابقهاي در شهرنشيني داشته که منجر به تغييرات شديدي در کاربری اراضی منطقه شده است. از این رو هدف از این مقاله بررسی تغییرات مساحت کاربری اراضی شهر ری در طی سالهای 1367 تا 1385 با استفاده از عکسهای هوایی و تصاویر ماهواره لندست و IRS است چکیده کامل
شهر ری، در دهههاي اخير رشد بيسابقهاي در شهرنشيني داشته که منجر به تغييرات شديدي در کاربری اراضی منطقه شده است. از این رو هدف از این مقاله بررسی تغییرات مساحت کاربری اراضی شهر ری در طی سالهای 1367 تا 1385 با استفاده از عکسهای هوایی و تصاویر ماهواره لندست و IRS است. با طبقهبندي نظارت شده و نظارت نشده تصاوير ماهوارهاي نهایتاً 4 کاربری اراضی ساخته شده شهری، زمینهای کشاورزی، فضای سبز و زمینهای بایر استخراج شد. لایههاي کاربري اراضی به صورت دو به دو مقايسه شد و میزان تغییرات کاربري اراضی استخراج شد. نتايج نشان داد که کاربری اراضي ساخته شده شهري و فضای سبز شهری به ترتیب 7/369 و 6/55 هکتار افزایش و زمینهای کشاورزی و زمینهای بایر به ترتیب 8/213 و 5/211 هکتار کاهش داشتهاند. رشد مناطق مسکونی طی دوره 6 ساله 1379 تا 1385 در مجموع با 7/212 هکتار از سرعت بیشتری نسبت به دوره 12 ساله 1367 تا 1379 با 157 هکتار تغییر برخوردار بوده است. برای تعیین میزان خسارات محیط زیستی ناشی از تغییر غیراصولی کاربريهای اراضی منطقه در دوره زمانی مورد بررسی، از ماتریس مقايسه زوجی کاربریها استفاده گردید. نتایج نشان میدهد تبدیل زمینهای بایر، کشاورزی و فضای سبز شهری به زمین های مسکونی با مقادیر 65/44، 44/42 و 85/14 از شدت خسارت محیط زیستی بالایی برخوردارند. تغییر کاربری بهویژه از بین رفتن پوشش گیاهی، تاثیر منفی بر روی سیمای سرزمین گذاشته است.
پرونده مقاله
هدف از این مطالعه بررسی وضعیت اشتغال دانشآموختگان رشته محیطزیست و بهداشتمحیط در شهرداری کرج بود. در گام نخست فراوانی و درصد فراوانی کلیه پرسنل در سه سطح تحصیلات کاملاً مرتبط (محیطزیست و بهداشت محیط)، تحصیلات نیمهمرتبط و تحصیلات غیرمرتبط در سه گروه ستاد مرکزی، سازم چکیده کامل
هدف از این مطالعه بررسی وضعیت اشتغال دانشآموختگان رشته محیطزیست و بهداشتمحیط در شهرداری کرج بود. در گام نخست فراوانی و درصد فراوانی کلیه پرسنل در سه سطح تحصیلات کاملاً مرتبط (محیطزیست و بهداشت محیط)، تحصیلات نیمهمرتبط و تحصیلات غیرمرتبط در سه گروه ستاد مرکزی، سازمانها و مناطق با توجه به اطلاعات دریافتی از معاونت برنامهریزی شهرداری کرج مورد بررسی قرار گرفت. در گام دوم میزان ارتباط تحصیلات با نوع مسئولیت کاری کارشناسان و روسای ادارات مسئول حفظ محیطزیست بررسی شد. نتایج نشان داد تنها 1 درصد از کل پرسنل شهرداری کرج دارای تخصص محیطزیست و بهداشت محیط و 1/3 درصد افراد دارای تخصص نیمه مرتبط میباشند. از مجموع 49 نفر پرسنل دارای تحصیلات مرتبط تنها 8 نفر (3/16 درصد) در مسئولیتهای مرتبط با تحصیلات خود بهکارگیری و مشغول به فعالیت هستند. همچنین، نتایج نشان داد که تنها 5 نفر (42 درصد) از 12 رئیس اداره یا امور مسئول حفظ محیطزیست و سلامت شهروندان، دارای تحصیلات مرتبط با وظایف آن اداره میباشند و 1 مورد نیز دارای تحصیلات و تجربیات نیمهمرتبط میباشد. این واقعیت نشاندهنده عدم توجه مدیران شهرداری به چارت سازمانی موجود و ضابطهمند نبودن جابجاییها و توزیع مسئولیتها به ویژه در حوزه محیطزیست و سلامت است. با توجه به نتايج مطالعه ضرورت بازنگرى و اصلاح فرآيند جذب نيروى انسانى و بهكارگيرى مديران و كارشناسان با تخصص مرتبط در شهرداری کرج، به عنوان اولین پيششرط مديريت و حفظ محیطزیست در راستای دستیابی به توسعه پایدار، ضرورى به نظر مىرسد.
پرونده مقاله
امروزه با افزایش تولید و گسترش تنوع تولیدات لبنی در کارخانهها و تولید آبپنیر، این فرآورده غذایی از اهمیت بالایی برخوردار شده است. آبپنیر بخش آبکی جداشده از شیر است که طی مراحل افزودن اسید، حرارت دادن و انعقاد مایهپنیر حاصل میشود. این مایع زردرنگ حاوی لاکتوز فراوان چکیده کامل
امروزه با افزایش تولید و گسترش تنوع تولیدات لبنی در کارخانهها و تولید آبپنیر، این فرآورده غذایی از اهمیت بالایی برخوردار شده است. آبپنیر بخش آبکی جداشده از شیر است که طی مراحل افزودن اسید، حرارت دادن و انعقاد مایهپنیر حاصل میشود. این مایع زردرنگ حاوی لاکتوز فراوان و ترکیبات معدنی نظیر کلسیم و فسفر است و با توجه به ارزش بیولوژیکی بالای پروتئین این فرآورده جانبی صنعت پنیرسازی نسبت به پروتئین کازئین و تخممرغ، استفاده از آن را بهعنوان یک منبع غذایی جهت جلوگیری از آلودگیهای محیطزیست حائز اهمیت میباشد. همچنین از آب پنیر فرآوردههایی نظیر کنسانتره پروتئینی (WPC)، مشتقات پروتئینهای سرم (لاکتوپراکسیداز، لاکتوفرین)، پروتئینهای کافتی (کنسانترههای پپتیدی) و املاح نظیر نمکهای کلسیم بهدست میآید. از آنجا که پسابهای صنعت لبنیات دارای بالاترین میزان آلودگی از جمله مقدار زیادی مواد آلی، ماده ضدعفونی کننده قلیایی و مواد شیمیایی، کربن و نیتروژن هستند باعث افزایش غلظت آمونیوم در گسترههای آبی شده و با توجه به غنی بودن این ماده از ترکیبات آلی، تقاضاي اکسيژن زيستي (BOD) آب را بالا میبرند، بنابراین در صورت تخلیه و رهاسازی پسابهای تصفیه نشده این صنعت در طبیعت بروز مشکلات محیطزیستی جدی اجتنابناپذیر خواهد بود. از طرف دیگر، استفاده روزافزون از سوختهای فسیلی به سبب کاهش ذخایر موجود و مشکلات محیطزیستی، محققان را به سمت تولید منابع جدید انرژیهای تجدیدپذیر ترغیب نموده است و میتوان بیان کرد که فنآوریهای زیستی جدید، همچون استفاده از آبپنیر بهعنوان راهی بهمنظور تولید سوختهای زیستی، باعث کاهش مشکلات محیطزیستی دفع این پسابها به طبیعت میگردد. امروزه با استفاده از فنآوری زیستی از این ترکیبات میتوان بهمنظور تولید سوختهای زیستی ازجمله هیدروژن، متان و اتانول استفاده نمود. تاکنون روشها و آزمونهای مختلفی برای تولید این منابع سوختی صورت گرفته است که در این مطالعه به بررسی راهکارهای مؤثر بهمنظور بازیافت آبپنیر و جلوگیری از آسیبهای محیطزیستی آن پرداخته میشود.
پرونده مقاله
در سالهای اخیر، آلودگی محیط زیست با پلاستیکها به یکی از بزرگترین نگرانیهای جوامع مختلف تبدیل شده است. میکروپلاستیکها به مواد پلاستیکی با اندازه کمتراز 5 میلیمتر گفته میشود. میکروپلاستیک برای هزاران سال بدون اینکه تجزیه شوند در محیط زیست باقی میمانند. با اینحال، چکیده کامل
در سالهای اخیر، آلودگی محیط زیست با پلاستیکها به یکی از بزرگترین نگرانیهای جوامع مختلف تبدیل شده است. میکروپلاستیکها به مواد پلاستیکی با اندازه کمتراز 5 میلیمتر گفته میشود. میکروپلاستیک برای هزاران سال بدون اینکه تجزیه شوند در محیط زیست باقی میمانند. با اینحال، روش های تحلیلی دقیق برای تشخیص و توصیف پلاستیکهای ریز (میکروپلاستیکها) کمیاب هستند. در این پژوهش توصیفی- مروری براساس مطالعات محققین مختلف و مقالات سالهای اخیر به معرفی این آلاینده و به برخی اثرات آن در محیطهای مختلف و اثرات سوء این آلاینده بر روی سلامتی انسان پرداخته شده است. نتایح مطالعات نشان داده است که آلودگی میکروپلاستیک نمک بهطور قابل توجهی بین چهار منبع متفاوت، نمک دریا 1674-0، نمک دریاچه 8-462 و سنگ نمک چاه 204-0 میکروپلاستیک بر کیلوگرم گزارش شده است. تعداد میکروپلاستیکها در آب تصفیه نشده 34± 1437 تا 497± 3605 ذره در هر لیتر است و بهطور کلی مقدار میکروپلاستیکها در شرایط تصفیه آب حدود 83% بهطور میانگین کمتر از آب تصفیه نشده است. طول و قطر باید در هنگام گزارش در مورد حضور میکروپلاستیک لحاظ شوند، زیرا قطر برای تنفس بسیار مهم است، در حالی که طول نقش مهمی در ماندگاری و سمیت دارد. اگرچه اثرات سوء بهداشتي توسط ميکروپلاستيکها بهطور کامل آشکار نشده، اما انتقال مواد شيميايي از ميکروپلاستيکها به موجودات زنده يک نگراني قابل ملاحظه است و درک بهتر خطرات بالقوه میکروپلاستیکها برای سلامت انسان ضروری است.
پرونده مقاله
می توان گفت مانند دیگر فعالیت های خودجوش بشر، کارآفرینی که منجر به ارتقاء کیفیت زندگی و بهزیستی شود، از اهمیت بالایی برخوردار است. در مسیر توسعه و ارتقاء سطح کارآفرینی عوامل اثرگذاری نقش دارند ضمن اینکه در مقابل این عوامل موانع و چالش هایی نیز پیش روی کارآفرینان وجود دا چکیده کامل
می توان گفت مانند دیگر فعالیت های خودجوش بشر، کارآفرینی که منجر به ارتقاء کیفیت زندگی و بهزیستی شود، از اهمیت بالایی برخوردار است. در مسیر توسعه و ارتقاء سطح کارآفرینی عوامل اثرگذاری نقش دارند ضمن اینکه در مقابل این عوامل موانع و چالش هایی نیز پیش روی کارآفرینان وجود دارد. هدف از انجام این پژوهش شناسایی این عوامل و مطالعه عناصر اثرگذار می باشد. این تحقیق به لحاظ هدف کاربردی است و می توان از نتایج تحقیق در مناطق دیگر نیز بهره برد و به لحاظ روش انجام کار، توصیفی_ تحلیلی می باشد. در این پژوهش جهت استخراج داده های پرسشنامه ها از نرم افزار SPSS بهره گرفته شده است و برای آزمون فرضیه ها از روش تک نمونه ای استفاده شده است. پژوهش حاکی از این مطلب است که رابطه معناداری بین عوامل نهادی و سازمانی، عوامل اقتصادی، عوامل مدیریتی، عوامل اجتماعی، زیست محیطی و فرهنگی و ارتقاء سطح کارآفرینی در روستاهای مورد مطالعه وجود دارد.
پرونده مقاله
داشتن کیفیت زندگی مطلوب همواره آرزوی بشر بوده و هست. کیفیت زندگی در محیط های روستایی به عوامل زیادی از جمله اشتغال، درآمد مناسب، دسترسی به خدماتی مانند آموزش و بهداشت، سلامت، امنیت اجتماعی وابسته است به طوری که عواملی مانند تراکم کم سکونتگاه های روستایی، کاهش اشتغال و د چکیده کامل
داشتن کیفیت زندگی مطلوب همواره آرزوی بشر بوده و هست. کیفیت زندگی در محیط های روستایی به عوامل زیادی از جمله اشتغال، درآمد مناسب، دسترسی به خدماتی مانند آموزش و بهداشت، سلامت، امنیت اجتماعی وابسته است به طوری که عواملی مانند تراکم کم سکونتگاه های روستایی، کاهش اشتغال و درآمد در بخش کشاورزی، راه های ارتباطی و شبکه حمل و نقل نامناسب و ناکارآمد، اجرای سیاست های لازم برای بهبود کیفیت زندگی روستایی را پیچیده تر کرده است. با این دیدگاه هدف پژوهش حاضر، مطالعه ومقایسه شاخص های کیفیت زندگی قبل از اسکان و حضور در محیط زیست عشایری و بعد از اسکان در روستای آزادگان پس از وقع سیلاب است. روش تحقیق در این پژوهش به صورت توصیفی- تحلیلی، مبتنی بر مطالعات کتابخانه ای- میدانی (پرسشنامه) و جستجو در پایگاه های اینترنتی است. که به منظور تجزیه و تحلیل داده ها از آزمون آماری t نرم افزار SPSS استفاده شده است .یافته های تحقیق نشان می دهد که شاخص های کیفیت زندگی قبل و بعد از اسکان در روستای آزادگان با سطح معناداری کمتر از 05/0 درصد اثرات مثبتی در روستای آزادگان نداشته است. همچنین، نتایج نشان داد مؤلفه های اشتغال و درآمد در روستای آزادگان واقع در شهرستان جیرفت بر اشتغال زایی برای روستائیان تأثیر مثبتی نداشته است که میزان درآمد با ماندگاری گروه های شغلی در روستای آزادگان با سطح معنی داری بیشتر از 99 درصد بوده است.
پرونده مقاله
آلودگیهـاي نفتـی تــاثیـر مهمـی روي گیاهــان و حیوانـات دریـایی، جزایـر مرجـانی، مـاهیگیري، سـواحل، سـلامت انسـان و صـنعت توریسـم دارد. بنابراین بازیابی مواد نفتی یا جلوگیری از نشت آنها و همچنین حذف آنها از آبهای آلوده اهمیت بسیار بالایی دارد. در این زمینه روشهای مخت چکیده کامل
آلودگیهـاي نفتـی تــاثیـر مهمـی روي گیاهــان و حیوانـات دریـایی، جزایـر مرجـانی، مـاهیگیري، سـواحل، سـلامت انسـان و صـنعت توریسـم دارد. بنابراین بازیابی مواد نفتی یا جلوگیری از نشت آنها و همچنین حذف آنها از آبهای آلوده اهمیت بسیار بالایی دارد. در این زمینه روشهای مختلفی برای حذف و بازیابی نفت وجود دارد، از جمله این روشها میتوان روشهای فیزیکی، مکانیکی، بیولوژیکی و فوتوشیمیایی، فیلتراسیون و از همه پرکاربردتر روشهای جذبی را نام برد. انتخاب یک جاذب آبگریز مناسب از لحاظ اقتصادی باید قابلیت دسترستی راحتی داشته باشد، گران قیمت نباشد و همچنین در دستهبندی مواد خطرناک قرار نگیرد. ماده اولیه جاذب می تواند آلی یا غیرآلی باشد. مواد آلی معمولا شامل: گیاهان، جانوران و یا دیگر ترکیبات با میزان کربن بالا هستند ( مانند پسماند های میوجات، پوسته برنج، ماکروجلبک ها، جلبک ها، کراتین و...). همچنین امکان بکارگیری از ترکیبات آلی تولید شده در صنایع مانند: صنایع نفتی و کودسازی نیز وجود دارد. ترکیبات غیرآلی بکارگرفته شده بعنوان جاذب نیز معمولا موادی مانند: خاک، رس، لای، زئولیت، مواد معدنی، اکسید های فلزی و هیدروکسید می باشد.
پرونده مقاله
لاستیک از جمله موادی است که کاربرد وسیعی در صنعت دارد و زمانیکه عمر مصرفی آنها به پایان میرسد در رده مواد زائد خطرناک قرار میگیرند. رهاسازی پسماندهای لاستیک در محیط زیست سبب ایجاد مشکلات زیادی اعم از بیماریها، منظره بد آنها در طبیعت و آتشسوزیهای مهیب ناشی از انب چکیده کامل
لاستیک از جمله موادی است که کاربرد وسیعی در صنعت دارد و زمانیکه عمر مصرفی آنها به پایان میرسد در رده مواد زائد خطرناک قرار میگیرند. رهاسازی پسماندهای لاستیک در محیط زیست سبب ایجاد مشکلات زیادی اعم از بیماریها، منظره بد آنها در طبیعت و آتشسوزیهای مهیب ناشی از انباشتگی آنها و آلودگیهای زیستمحیطی میشود. همچنین لاستیک به علت عدم تخریب پذیری و داشتن خاصیت الاستیکی، قابلیت استفاده مجدد را دارا میباشد. در نتیجه مدیریت لاستیکهای فرسوده از اهمیت ویژهای برخوردار میگردد. روشهای متعددی برای مدیریت پسماند لاستیک وجود دارد که وقتی به درستی اجرا شود میتواند امن و موثر باشد. این روشها عبارتند از: دفن بهداشتی، سوزاندن برای تولید انرژی، پیرولیز، آسیاب کردن، استفاده مجدد در مقیاس مختلف و روکش مجدد است. در این مقاله، به بررسی هر یک از روشها پرداخته و معایب و مزایای آنها بیان شده است. همچنین مواردی از کاربردهای مختلف پسماند لاستیک در صنایع گوناگون آورده شده است.
پرونده مقاله
پژوهش حاضر با هدف بررسی تأثیر فضای مجازی و به طور اخص شبکه های اجتماعی، در ترویج فرهنگ زیست محیطی ایران انجام شده است. این مطالعه، از منظر هدف کاربردی و از نوع طرحهای تحقیق آمیخته اکتشافی بوده که در دو مرحله كيفي–كمي انجام گرفت. در بخش کیفی از روش مصاحبه نیمه ساختار یا چکیده کامل
پژوهش حاضر با هدف بررسی تأثیر فضای مجازی و به طور اخص شبکه های اجتماعی، در ترویج فرهنگ زیست محیطی ایران انجام شده است. این مطالعه، از منظر هدف کاربردی و از نوع طرحهای تحقیق آمیخته اکتشافی بوده که در دو مرحله كيفي–كمي انجام گرفت. در بخش کیفی از روش مصاحبه نیمه ساختار یافته به منظور، اکتشاف و توصیف عقاید و نگرشهای مصاحبه شوندگان استفاده شد. بدین ترتیب، ابتدا، از 12 فرد خبره مصاحبه به عمل آمد و سپس تجزیه و تحلیل داده ها در سه مرحله کد گذاری باز، محوری و انتخابی انجام شد. در نتیجه، 38 کد باز در قالب 6 کد محوری کارکرد اطلاعرسانی، کارکرد آموزشی و فرهنگی، کارکرد همبستگی، کارکرد تبلیغاتی، کارکرد اقناعی و کارکرد نظارتی استخراج گردید. در بخش کمی نیز از میان کلیه فعالان محیط زیست در قالب NGOها و فعالان فضای مجازی ایران، 217 نفر با استفاده از فرمول کوکران و به صورت تصادفی، انتخاب و مورد آزمون قرار گرفتند. برای گردآوری اطلاعات در این بخش از پرسشنامه محقق ساخته استفاده شد. در انتها، برای بررسی روابط بین متغیرهای تحقیق از تکنیک تحلیل مسیر مدلسازی معادلات ساختاری با استفاده از نرم افزار Smart PLS استفاده شد. نتایج پژوهش، حاکی از آن است که متغیرهای کارکرد اطلاعرسانی، کارکرد آموزشی و فرهنگی، کارکرد همبستگی، کارکرد تبلیغاتی، کارکرد اقناعی و کارکرد نظارتی در ترویج فرهنگ زیست محیطی ایران و فرهنگسازی کاهش آلودگی محیط زیست مؤثر میباشند. بعلاوه، متغیرهای جمعیت شناختی در رابطه بین مولفههای فضای مجازی و فرهنگسازی کاهش آلودگی محیط زیست نقش تعدیلگری دارند.
پرونده مقاله
آلودگی محیط زیست ناشی از خروج خونابه مرغ بستهبندی شده یکی از بزرگترین مشکلات در عرصه تولید و توزیع این محصولات به حساب میآید. اثر عصاره لیمو و پد سلولزی بر برخی خصوصیات شیمیایی، میکروبی و ظاهری گوشت بستهبندی شده ران مرغ مورد مطالعه قرار گرفت. همچنین، بدلیل اینکه در ص چکیده کامل
آلودگی محیط زیست ناشی از خروج خونابه مرغ بستهبندی شده یکی از بزرگترین مشکلات در عرصه تولید و توزیع این محصولات به حساب میآید. اثر عصاره لیمو و پد سلولزی بر برخی خصوصیات شیمیایی، میکروبی و ظاهری گوشت بستهبندی شده ران مرغ مورد مطالعه قرار گرفت. همچنین، بدلیل اینکه در صورت جلوگیری از رشد میکروبی ترکیباتی که از ضایعات طیور انتشار مییابند نیز کاهش خواهد یافت، تأثیرات محیط زیستی این پژوهش دارای اهمیت است. نتایج بدست آمده نشان داد که اثر پدسلولزی و حضور عصارهها نسبت به نمونههای فاقد پد بر عوامل میزان جذب خونابه، مهار افزایش TVN و اندیس پراکسید معنی دار (P< 0.01) است. دلیل این امر را میتوان به جذب ترکیبات موجود در خونابه توسط پد و حضور ترکیبات فنلی و آنتیاکسیدانی عصاره نسبت داد که سبب افزایش کیفیت در نمونههای حاوی پد همراه عصاره میشوند. به ترتیب حضور 5 و 1 درصد عصاره لیمو سبب مهار افزایش بار میکروبی کل و باکتریهای سرما دوست میشود. بررسی نتایج بو، رنگ و مطلوبیت کل در نمونههای ران مرغ نشان داد که همه نمونهها در روز صفر در وضعیت خوبی قرار داشتند که با گذشت زمان استفاده از پد سلولزی در ویژگیهای بو و رنگ تغییر معنیداری ایجاد نمی کند، اما تغییرات در میزان رنگ نسبت به بوی محصول بواسطه جذب خون و کاهش ظرفیت نگهداری گوشت در طی گذر 6 روزه محسوستر است. در حالت کلی طی گذر زمان، نمونههای حاوی عصاره نسبت به نمونههای شاهد در شرایط مطلوبتری از نظر همه فاکتورها قرار گرفتند که در نتیجه از افزایش آلودگیهای میکروبی، خونابهها و سایر عوامل زیانبخش به محیط زیست جلوگیری کرد.
پرونده مقاله
یکی از شاخص هاي اساسی کشورهاي کوشا در حفاظت از محیط زیست، سیاست گذاري در راستاي آموزش به عنوان بعد سوم توسعه پایدار است که در این میان مدارس سبز به عنوان یک برنامه جهانی آموزش محیط زیست بر اساس استانداردهاي بین المللی نقش مهمی را بر عهده دارد. هدف این تحقیق بررسی میزان چکیده کامل
یکی از شاخص هاي اساسی کشورهاي کوشا در حفاظت از محیط زیست، سیاست گذاري در راستاي آموزش به عنوان بعد سوم توسعه پایدار است که در این میان مدارس سبز به عنوان یک برنامه جهانی آموزش محیط زیست بر اساس استانداردهاي بین المللی نقش مهمی را بر عهده دارد. هدف این تحقیق بررسی میزان تحقق مولفه های مدارس سبز با رویکرد معماری پایدار در مدارس مقطع ابتدایی شهر ارومیه بود. بدین منظور از روش توصیفی- پیمایشی استفاده شده است. داده های مورد نیاز پس از احصاء شاخص ها و مولفه های مدارس سبز از ادبیات تحقیق، توسط ابزار پرسشنامه جمع آوری و مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایج تحقیق حاکی از آن است که مدارس مقطع ابتدایی شهر ارومیه از منظر برخورداری از شاخص ها و مولفه های مدارس سبز در طیف پایین تر از حد متوسط قرار دارند.
پرونده مقاله
حفاظت از زنجیره تأمین آب شرب کلانشهرها از جمله موضوعات مهمی است که تمامی کشورها همواره باید به آن توجه کنند، چرا که هر گونه اتفاقی در این زنجیره تأمین، میتواند خسارتهای جبرانناپذیری را متحمل کند. هدف از مطالعه حاضر، طراحی الگوی مدیریت یکپارچه پدافند غیرعامل محیط زیست چکیده کامل
حفاظت از زنجیره تأمین آب شرب کلانشهرها از جمله موضوعات مهمی است که تمامی کشورها همواره باید به آن توجه کنند، چرا که هر گونه اتفاقی در این زنجیره تأمین، میتواند خسارتهای جبرانناپذیری را متحمل کند. هدف از مطالعه حاضر، طراحی الگوی مدیریت یکپارچه پدافند غیرعامل محیط زیست در زمینه تأمین آب شرب است. پژوهش حاضر بر اساس هدف از نوع مطالعات بنیادین بوده و برای بررسی مدیریت یکپارچه پدافند غیرعامل محیط زیست منابع تأمین آب، تصفیهخانهها، خطوط انتقال و مخازن ذخیره آب شرب کلانشهر رشت، از تئوری دادهبنیاد استفاده شد. جمعآوری دادهها از طریق مصاحبه با خبرگان انجام گرفت و در نهایت، 14 خبره از بین اساتید مدیریت محیط زیست و کارشناسان حوزه آب به روش نمونهگیری گلولهبرفی انتخاب شدند تا دیدگاهها به اشباع نظری برسند. برای تحلیل متن، کدگذاری (باز، محوری و انتخابی) و مقولهای کردن و تولید شبکههای مقولهای از نرمافزار MAXQDA 2020 استفاده شد. بررسی دیدگاهها در خصوص راهکارهای کاهش و مقابله با تهدیدات محیط زیستی مراحل مختلف آبرسانی کلانشهر رشت نشان داد که میتوان از پنج جنبه زیرساختی، خطمشیگذاری، فرهنگی، فنی و انسانی به بررسی راهکارها پرداخت. در نهایت، با تکیه بر تئوری دادهبنیاد و الگوی اشتراوس و کوربین، الگوی نهایی مدیریت یکپارچه پدافند غیرعامل محیط زیست تأمین آب شرب کلانشهر رشت شامل شرایط علّی، مقوله اصلی، شرایط مداخلهگر، عوامل زمینهای، راهبردها و پیامدها ارائه شد.
پرونده مقاله
يكي از پيامدهاي تحولات جامعه جهاني در يك سده اخير توسعه شهرنشيني و تمركز بيش از پيش اجتماعات بشري در مناطق شهري است. رشد جمعيت و تمايل به شهرنشيني از تحولات قرن حاضر است كه اين امر به نوبه خود استفاده بيشتر از منابع و توليد ضايعات را تشديد نموده است. اين افزايش جمعيت به چکیده کامل
يكي از پيامدهاي تحولات جامعه جهاني در يك سده اخير توسعه شهرنشيني و تمركز بيش از پيش اجتماعات بشري در مناطق شهري است. رشد جمعيت و تمايل به شهرنشيني از تحولات قرن حاضر است كه اين امر به نوبه خود استفاده بيشتر از منابع و توليد ضايعات را تشديد نموده است. اين افزايش جمعيت به همراه توسعه شهر نشيني مصرف منابع طبيعي و به تبع آن دورریز و توليد انواع ضايعات و پسماندها را به همراه دارد. در نتیجه مدیریت پسماند در جهان به سویی میرود که به چالشی بزرگ در نواحی شهری بدل شود. این چالش، به ویژه در شهرهای بزرگ، بزرگ تر است. این پسماندها نه تنها در اکوسیستم انسان و خشکی های کره زمین، بلکه به دریاها نیز راه یافته است و موجودات آبزی را نیز از آثار سوء خود بی بهره نگذاشته اند. به منظور همگام شدن با نیازهای توسعه اقتصادی سریع و رشد پیوسته جمعیت و نیز به دلیل نقش حیاتی مدیریت پسماند در حفظ محیط زیست و سلامت همگانی، مدیریت پسماندهای دریایی یکی از اولویتهای حال حاضر جوامع می باشد. دفع و تجمع پسماندها در محیط زیست دریایی یکی از تهدیدهای محیط زیستی است که با سرعت بسیار زیادی رو به افزایش است. هدف از مطالعه حاضر مرور منابع و جمع آوری اطلاعاتی در خصوص ورود پسماندهای پلاستیکی به دریا، اثرات محیط زیستی آن و روش های مدیریت پسماندهای پلاستیکی دریایی می باشد.
پرونده مقاله
امروزه با توجه به این که منابع انرژی تجدیدناپذیر رو به اتمام است و تخریبی که ناشی از استفاده این منابع به محیط زیست منجر می شود؛ توجه کشورها به سوی استفاده از منابع تجدیدپذیر و توسعه پایدار بیش از پیش جلب شده است. در این برهه، نگرش به رویکردهای معماری سبز در مدارس از ج چکیده کامل
امروزه با توجه به این که منابع انرژی تجدیدناپذیر رو به اتمام است و تخریبی که ناشی از استفاده این منابع به محیط زیست منجر می شود؛ توجه کشورها به سوی استفاده از منابع تجدیدپذیر و توسعه پایدار بیش از پیش جلب شده است. در این برهه، نگرش به رویکردهای معماری سبز در مدارس از جایگاه ویژه ای برخوردار است زیرا علاوه بر رعایت نکات اساسی ساختمان های سبز و صرفه جویی در مصرف انرژی، وجود چنین مدارسی ابزار آموزشی، برای آموزش شیوه های پایدار به دانش آموزان است. هدف این پژوهش بررسی میزان تحقق مولفه های مدارس سبز بر اساس ابزار استاندارد LEED با رویکرد اکولوژیک در مدارس مقطع دوم متوسطه استان سمنان جهت بهسازی است. پژوهش حاضر از نظر هدف کاربردی و از نظر روش توصیفی-تحلیلی و ابزار رتبهبندی و امتیازدهی ابزار LEED به معنای راهنمای طراحی و محیطی است. جامعه آماری شامل کلیه مدارس دوره دوم متوسطه در استان سمنان است. ابزار گردآوری اطلاعات پرسشنامه و شاخص های استاندارد بوده است، پس از جمعآوری اطلاعات و دادهها از پرسشنامهها؛ دادهها با استفاده از نرمافزار Spss نسخه 22 و با آمار توصیفی و استنباطی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. نتایج نشان داد که شاخص LEED برای بررسی بهسازی مدارس مناسب و از منظر برخورداری از و مولفه های مدارس سبز در طیف پایین تر از حد متوسط قرار دارند.
پرونده مقاله
مقدمه: دانش مولکولی نقش مهمی در زمینه حفاظت و پایداری گونههای جانوری دارد. مطالعات زیستشناسی حفاظت برای شناسایی جمعیتهای رو به کاهش ضروری است تا بتوان برنامههای مدیریتی بهتری برای احیای آنها درنظر گرفت. با وجود پیشرفت دانش مولکولی، روزانه مطالعات بسیاری در زمینه شنا چکیده کامل
مقدمه: دانش مولکولی نقش مهمی در زمینه حفاظت و پایداری گونههای جانوری دارد. مطالعات زیستشناسی حفاظت برای شناسایی جمعیتهای رو به کاهش ضروری است تا بتوان برنامههای مدیریتی بهتری برای احیای آنها درنظر گرفت. با وجود پیشرفت دانش مولکولی، روزانه مطالعات بسیاری در زمینه شناخت بهتر نشانگرهای مولکولی انجام میشود. هدف: در این مطالعه، نشانگرهای ژنتیکی بهکار رفته در بیش از 100 مقاله فارسی و انگلیسی بررسی شد. مواد و روش: این منابع از میان مطالعاتی در زمینه زیستشناسی حفاظت، زیستشناسی و اکولوژی مولکولی، نشانگرهای مولکولی و سایر موضوعات مرتبط انتخاب شد تا با مقایسه آنها، الگوی واضحتری از کاربرد هر نشانگر در زمینه زیستشناسی حفاظت، ارائه گردد. یافتهها: بهطور کلی، کاربرد هر نشانگر مولکولی تنها به یک مورد محدود نیست اما در بسیاری از موارد میتوان به وجود رابطه مشخصی میان ویژگیهای هر نشانگر و بیشترین کاربرد آن دست یافت. بحث: با این حال در انتخاب نشانگر مناسب در هر مطالعه حفاظتی در زمینه حیات وحش، مراحل زیر پیشنهاد میشود: 1) شناخت گونه مورد مطالعه 2) بررسی سوال یا مشکل حفاظتی 3) شناخت نشانگرهای مولکولی. همچنین، توجه به نرخ جهش و میزان تغییرپذیری در میان نشانگرهای هستهای و میتوکندریایی میتواند در انتخاب نشانگر مناسب نقش مفیدی داشته باشد. اما برای رسیدن به اطلاعات ژنتیکی و اکولوژیکی صحیح در زیستشناسی حفاظت، اصول ژنتیک جمعیت و تکامل مولکولی نیازمند آموزش جامعتری است تا با مقایسه همه جانبه نتایج مولکولی با سایر علوم و کنترل کیفی ژن توالییابی شده به نتایج قابل استنادتری در زمینه ژنتیکی و حفاظتی رسید.
پرونده مقاله
پژوهش حاضر با هدف تحلیل محتوای کتاب های پایه پنجم ابتدایی براساس میزان توجه به مؤلفهای محیط زیستی انجام شده است. روش پژوهش توصیفی که از روش تحلیل محتوا به صورت کیفی، کمی انجام شده است. جامعه آماری، کتابهای پایه پنجم دوره ابتدایی در سال تحصیلی 1403 - 1402 است. در این کتا چکیده کامل
پژوهش حاضر با هدف تحلیل محتوای کتاب های پایه پنجم ابتدایی براساس میزان توجه به مؤلفهای محیط زیستی انجام شده است. روش پژوهش توصیفی که از روش تحلیل محتوا به صورت کیفی، کمی انجام شده است. جامعه آماری، کتابهای پایه پنجم دوره ابتدایی در سال تحصیلی 1403 - 1402 است. در این کتابها، متن، پرسش و تصویرها تحلیل شده است. در این مطالعه 9 مؤلفه محیط زیستی که شامل، آب، هوا، آب و هوا، خاک، صوت، گیاهان، جانوران، زباله و آلودگی بررسی شده است. بر اساس یافتههای پژوهش کتابهای مورد تحلیل از بین مؤلفههای محیط زیستی، 779 بار به آب، 145 بار به هوا، 52 بار به آب و هوا، 355 بار به خاک، 54 بار به صوت، 991 بار به گیاهان، 351 بار به جانوران، 34 بار به آلودگی و 8 بار به زباله توجه شده است. مؤلفه گیاهان با فراوانی 991 در رتبه اول و مؤلفه زباله با فراوانی 8 در رتبهی آخر هستند. نتایج نشان میدهد توجه به تعدادی و نادیده گرفتن مولفههای دیگر موجب اختلال در ایجاد دانش و رفتار محیط زیستی دانش آموزان میشود. همچنین، در این کتابها به تأثیرات مثبت و منفی انسان بر محیط زیست اشاره نشده است. دانشآموزان بهعنوان شهروندان جامعه و آیندهسازان باید از نتیجهی رفتار خود و دیگران با محیط زیست آگاه باشند تا بتوانند در جهت کاهش رفتار نامطلوب و افزایش رفتار مطلوب محیط زیستی گام بردارند.
پرونده مقاله